Page 26 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 26

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER



                                                 Ölçeklerine Göre Haritalar: Haritalar büyük, orta ve küçük öl-
                       BİLGİ KUTUSU            çekli olmak üzere üçe ayrılır (Şema 1.6). Ölçeğin paydasındaki sayı
                                               büyüdükçe ölçek küçülür.
                   Ölçeğin paydasındaki sayı
                                                               ÖLÇEKLERİNE GÖRE HARİTALAR
                 haritanın küçültme oranına
                 karşılık gelir. Ölçeğin pay-
                 dasındaki sayı büyüdükçe                 Büyük             Orta             Küçük
                 aşağıda belirtilen değişiklikler         Ölçekli          Ölçekli           Ölçekli
                 meydana gelir:
                 •  Küçültme oranı artar.         1/200.000’den
                 •  Bozulması (hata oranı)          daha büyük             1/200.001 ile      1/500.001’den
                   artar.                             ölçekli                1/500.000          daha küçük
                                                    haritalardır
                 •  Ayrıntıyı gösterme gücü                                 arası ölçekli      ölçekli harita-
                                                    (planlar ve
                   azalır.                                                  haritalardır.         lardır.
                                                    topoğrafya
                 •  Haritanın kapladığı alan
                                                    haritaları).
                   daralır.
                 •  Haritada iki nokta arasın-    Şema 1.6: Ölçeklerine göre haritalar
                   daki uzaklık azalır.
                                                   Ders İçi Çalışma
                                                  1/1.000.000 ölçekli Türkiye siyasi haritasının ölçeğinin
                                                1/100.000 olarak değiştirilmesi durumunda aşağıdaki
                       BİLGİ KUTUSU             tabloda verilen özelliklerde nasıl bir değişimin yaşandığı-
                                                nı tablodaki ilgili alanlara işaretleyiniz.
                    Eşit sayfaların tamamı
                 kullanılacak şekilde iki farklı          Özellikler           Gerçekleşir Gerçekleşmez
                 yerin haritası çizildiğinde
                                                Ölçek büyür.
                 gerçek alanı fazla olan yer,
                 daha fazla küçültülmüş olur.   Küçültme oranı artar.
                 Örneğin Dünya ile Türki-       Hata oranı azalır.
                 ye’nin haritaları eşit büyük-
                                                Ayrıntıyı gösterme gücü artar.
                 lükteki sayfalara çizildiğinde
                 dünya haritası daha fazla      Haritanın kapladığı alan daralır.
                 küçültülmüş olur. Bu durum-    İki nokta arasındaki uzaklık artar.
                 da dünya haritasının ölçeği,
                 Türkiye haritasının ölçeğine
                 göre daha küçüktür.               Ders İçi Çalışma
                                                  Aşağıda kâğıt üzerinde eşit boyutlu alanlara çizilmiş Avrupa
                                                fiziki ve Türkiye fiziki haritaları gösterilmiştir.

















                                                  Verilen haritalarda Türkiye’nin farklı büyüklükte alan
                                                kaplamasının nedeni nedir?



                                                           72
                                                       ı ı|      |ı ı
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31