Page 92 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 92

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER



                                                   Ders İçi Çalışma

                                                  Aşağıda, sırasıyla Antalya ve Çanakkale iline ait aylık ortalama
                                                sıcaklık ve yağış grafikleri verilmiştir.

















                                                  Antalya’nın ocak ayı sıcaklık ortalamasının Çanakkale’nin
                                                ocak ayı sıcaklık ortalamasından daha fazla olmasının ne-
                                                denleri neler olabilir?


                                                 Karadeniz İklimi: Karadeniz kıyı kuşağı boyunca etkili olan ik-
                                               lim tipidir. Bu iklim tipinin oluşmasında ekili olan unsurlar, kıyı
                                               boyunca uzanan yüksek sıradağlar ile kuzeybatı yönlü rüzgârlar-
                                                                    dır. Kıyı boyunca uzanan yüksek sıradağlar,
                                                                    kuzey  yönlü  rüzgârların  denizden  taşıdığı
                                                                    nemli  hava  kütlelerinin  kıyıda  tutulması-
                                                                    nı sağlar ve iç kesimlere ulaşmasına engel
                                                                    olur. Böylece kıyıda oldukça nemli ve ılıman
                                                                    bir  iklim  (Karadeniz  iklimi)  oluşur.  Bu  ik-
                                                                    limde yaz mevsimi serin, kış mevsimi ılıktır.
                                                                      Yağışlar,  yamaç  yağışları  şeklinde  olup
                                                                    yağış  miktarları  700-2.300  mm  arasında-
                                                                    dır. Yıl içinde en çok yağış sonbahar mevsi-
                                                                    mindedir ve yağışlar yıl içinde diğer iklim
               Grafik 1.13: Rize                                    bölgelerine  göre  daha  düzenli  dağılmıştır
                                                                    (Grafik  1.13).  Karadeniz  kıyıları  boyunca
                                                                    rüzgârın yönüne, dağların uzanışına ve yük-
                                                                    seltisine bağlı olarak yağış miktarında deği-
                                                                    şimler yaşanır.
                                                                      Doğal bitki örtüsü, kıyı kesiminde su iste-
                                                                    ği fazla olan geniş yapraklı ağaçlardan olu-
                                                                    şan ormanlardır (Görsel 1.91). Bu ormanlar,
                                                                    yamaç  boyunca  yukarıya  çıkıldıkça  yerini
                                                                    iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlara
                                                                    bırakır. Daha yukarılarda ise yüksek dağ ça-
                                                                    yırları bulunur.
               Görsel 1.91: Orman bitki örtüsü (Kastamonu)

                                                      Hızlı Tur
                                                  Karadeniz iklim bölgesinde yer alan Rize ilinde yıllık toplam ya-
                                                ğış miktarının Samsun iline göre daha fazla olmasında etkili olan
                                                faktörler nelerdir? Görüşlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.




                                                          138
                                                       ı ı|      |ı ı
   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97