Page 89 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER

Nemlilik ve Yağış

Nemlilik

Türkiye’nin genelinde nemlilik durumu; dağların kıyıya uzanış
doğrultusu, yükselti, denize olan uzaklık, çevresindeki basınç mer-
kezlerinin etkisi gibi faktörler nedeniyle belirgin değişimler gösterir.
Örneğin Karadeniz kıyılarında sıradağların kıyıya paralel uzanması
ve yükseltisinin fazla olması denizden gelen nemli hava kütlelerinin
iç kesimlere ulaşmasını engeller. Bu durum, Rize’de atmosferdeki
nem oranının Gümüşhane’ye göre fazla olmasına neden olur.
Nemlilik kavramında önemli olan diğer bir unsur da yağış olu-
şabilme ihtimali anlamına gelen bağıl nem (nispi nem) oranının
dağılışıdır (Harita 1.37).

Harita 1.37: Türkiye ortalama bağıl nem dağılış haritası

Türkiye’de bağıl nem, zaman içinde yatay ve dikey yönde çeşit-
li faktörlerin etkisiyle farklılıklar gösterir. Dağların kıyıya paralel
uzandığı Akdeniz ve Karadeniz kıyılarındaki bağıl nem oranı, Ege
kıyılarına oranla daha fazladır. Kıyıdan iç kesimlere gidildikçe ba-
ğıl nem oranı deniz etkisinden uzaklaşmaya bağlı olarak azalır.
Güneydoğu Anadolu’da sıcak çöl rüzgârlarının etkisiyle sıcaklığın
yaz mevsiminde aşırı artması, bağıl nem oranını azaltır.
Ders İçi Çalışma
Bağıl nem oranı ile bulutluluk oranı arasında bir bağlantı
kurulmak istenirse; aşağıda verilen merkezlerin yıl içinde gü-
neşlenme sürelerini fazla olandan az olana doğru söyleyiniz.

Rize

Ankara

Niğde
Mardin

0 200 400 km

135
ı ı| |ı ı