Page 88 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER

Basınç ve Rüzgârlar

Basınç

Türkiye’de etkili olan basınç merkezleri; Sibirya TYB, Basra TAB,
Asor DYB ve İzlanda DAB’dir (Görsel 1.89).
Sibirya Termik Yüksek Basıncı: Kış mev-
siminde etkilidir. Etkili olduğu dönemde sı-
caklıklar düşer.
Basra Termik Alçak Basıncı: Yaz mevsi-
minde etkilidir. Etkili olduğu dönemde sıcak-
lıklar artar.
Asor Dinamik Yüksek Basıncı: Yıl boyu
etkilidir. Yaz mevsiminde, ülke genelinde (ku-
zey kesimi hariç) hava açık olur ve kuraklık
yaşanır. Kış mevsiminde ise Sibirya Termik
Yüksek Basıncı ile aynı anda etkili olursa ku-
rak ve ayaz kış günleri yaşanır.
İzlanda Dinamik Alçak Basıncı: Etkisini
Görsel 1.89: Türkiye'de etkili olan basınç merkezleri genelde kış mevsiminde gösterir. Etkili olduğu
kış günlerinde, yağışlı ve ılıman hava koşulları-
nın yaşanmasını sağlar.
Rüzgârlar

Türkiye’nin Kuzey Yarım Küre’de bulunması sebebiyle kuzey
yönlü rüzgârlar sıcaklığı azaltırken güney yönlü rüzgârlar sıcaklığı
artırır. Ayrıca denizler üzerinden Türkiye’ye doğru esen rüzgârlar
mevsime göre sıcaklığı etkiler. Denizin nemli hava kütlesini karaya
taşıdığı için yağış oluşmasını sağlar. Karalar üzerinden Türkiye’ye
doğru esen rüzgârların yağış oluşturabilme ihtimali düşüktür.
Ders İçi Çalışma

Aşağıdaki haritada Türkiye’de etkili olan bazı rüzgârlar göste-
rilmiştir.
KARAYEL YILDIZ POYRAZ

LODOS
SAMYELİ
KIBLE (KEŞİŞLEME)

Verilen yerel rüzgârların Türkiye’de sıcaklığı etkileme ve
yağış oluşturabilme durumlarını söyleyiniz.

134
ı ı| |ı ı