Page 19 - Felsefe 10 | 4.Ünite

4. ÜNİTE Uygulama Felsefi Okuma ve Yazma

Uygulama

Aşağıda verilen makaleyi okuyup soruları cevaplayınız.

İNSANSI (HUMANOID) ROBOTLAR
Son yıllara kadar bilim ve teknoloji dünyasında popüler olan robotlar, C3P0'dan ve film-
lerde gördüğümüz robotlardan çok farklıydılar. Bu robotlar, insana hiç benzemedikleri gibi
zekaları da insan zekâsına göre çok zayıftı. Son yıllarda yaşanan işlemcilerin hız ve kapasiteleri
üzerindeki önemli gelişim, yapay zekâ ve mekatronik alanındaki gelişmeler, iki bacaklı yürü-
me mekanizmaları üzerindeki araştırmalar ve robotik görüntüleme sistemlerindeki ilerlemeler
artık insansı robotlar üzerinde araştırmalar yapılmasına izin vermiş ve ileride bu yönde ciddi
gelişmeler olabileceğini göstermiştir. İnsansı robotların yapılması teknolojik gelişmelere bağlı
olmakla birlikte bunun ötesinde insan taklit edilmeye çalışıldığı için insanın zekâ, psikolojik ve
fonksiyonel olarak çözümlenmesi gerekmektedir. Bu yüzden insan beyni, psikolojisi ve anatomisi
üzerinde yapılan çalışmalar; insansı robotların tasarımında ve yapımında çok büyük önem taşırlar.
Bu konulardaki gelişmeler insansı robot yapımına büyük katkılarda bulunmuştur ve bulunma-
ya devam etmektedir.
Şu anda dünyada en çok bilinen insansı robot, Honda firmasının yapmış olduğu Asimo'dur.
Asimo yaklaşık olarak 20 yıllık bir çalışmanın ürünüdür. Asimo insan gibi yolda yürüyebilen,
basamak çıkabilen ve bir eşyayı bir yerden bir yere taşıyabilen bir robottur ve insansı robotların
geldiği son noktayı bizlere göstermektedir.
İnsansı robotların Asimo'da olduğu gibi insan gibi görünmenin, yürümenin ve basamak çık-
manın yanı sıra insan gibi tepki vermesi de beklenmektedir. Üzüntü, sevinç, kızgınlık, şaşkınlık,
mutluluk, heyecan vb. davranışlar artık robotlar için de kabul edilen iletişim ve davranış biçim-
leri olmuştur. Robotların bu tepkilerini karşı tarafa, insanlara ve diğer robotlara ifade etmeleri
gerekiyor. Asimo, tasarımı gereği bir astronotu çağrıştırdığı için kızma duygusu olsa bile bunu
karşı tarafa belli etmesi çok zordur. Aslında burada iki tane sorun ortaya çıkıyor. Birincisi ro-
botun sevinme, kızma ve şaşırma gibi tepkileri hissetmesini sağlamak, diğeri de bunları karşı
tarafa gösterebilmek.
MIT Üniversitesi, Yapay Zekâ Laboratuvarı'nda yapılmakta olan Kismet adlı, ayakları olma-
yan sadece kafadan oluşan insansı bir robot, bu tepkileri verebiliyor. Kismet, Asimo'dan farklı
olarak insan gibi bir yüze sahip ve yüzü sayesinde de kızdığını, sevindiğini ve üzüldüğünü
gösterebiliyor. Kismet üzerine takılmış olan mikrofon sayesinde sesleri işitebiliyor ve kamera
sayesinde çevresini görebiliyor. Bu mikrofon ve kamera çok güçlü hesaplama gücü olan bilgisa-
yarlara bağlı ve bu bilgisayarlarda çalışan ve yapay zeka yöntemleri içeren denetim program-
ları, Kismet'in etrafında gelişen olayları algılamasını sağlıyor. Kismet etrafındaki duruma göre
ses çıkarıyor, kafasını ve kulaklarını oynatıyor, gözlerini çeviriyor, bir başka deyişle tepkisini
çevresine gösteriyor. Kismet'in tepkilerinin nasıl olması gerektiği programlanırken bir çocuğun
annesine verdiği tepkilerden yola çıkılmış ve bunda da başarılı olunmuştur.
bilimteknik.tubitak.gov.tr

Sorular
1. “Gerçek varlık” ile “yapay varlık” ayrımı neye dayanıyor? Robotlar insanın yerini
alabilir mi? Nasıl?
2. Robotların bilme ve akıl yürütmesi ile insanın bilme ve akıl yürütmesi arasında
nasıl bir bağ bulunmaktadır? Robotlar da kendi kendilerine araştırma yapıp
bazı kavram ve terimler oluşturabilir mi?
3. Robotlar, sağduyu ve vicdan sahibi olabilir mi? Yaşananlara iyi-kötü, güzel ve
çirkin gibi değerler verebilir mi? Nasıl?

157