Page 31 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 2.Ünite

Bölüm 2 Popülasyon Ekolojisi

2. Ünite Popülasyon Ekolojisi Ölçme ve Değerlendirme Bölümü

Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını boş bırakı- 4. İnsan popülasyonunun taşıma kapasitesinin artışına ne-
lan alana veya defterinize yazınız. ler neden olmuştur?
......................................................................................
1. Popülasyonun taşıma kapasitesi ne anlama gelmektedir? 5. İnsan nüfusundaki büyüme hızı çok yavaşladığı hâlde
...................................................................................... nasıl oluyor da nüfus hâlâ artıyor?
.......................................................................................
2. Popülasyonlarda bireylerin ömür uzunluğu nelere
bağlıdır? Aşağıda cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru
...................................................................................... sözcüğü/sözcükleri yazınız.

3.-5. soruları aşağıdaki metne göre cevaplandırınız. 6. Bir türe ait habitatın, bozulmadan türün ihtiyaçlarını
karşılayabildiği en çok birey sayısına popülasyonun
Küresel ölçekte, en uzun üssel (J eğrisi) popülasyon bü- ……….............................................................. denir.
yümesi insana aittir. Kıtlık ve savaşlar yerel ölçeklerde
kısıtlamaya neden olsa da insan nüfusundaki küresel 7. Popülasyondaki bireylerin yaşama ve üreme şansını
büyümeyi 14. yüzyılda “Kara ölüm” (hıyarcıklı veba) sınırlayan her türlü çevresel faktöre ........................
olayı Avrupa’nın büyük bölümünü kırıp geçirmesi ile ...........................................................................denir.
azaltmıştır. İnsan nüfusu için taşıma kapasitesi nedir
bilinememektedir. Çünkü teknolojik gelişmeler yararlı 8. Zaman içerisinde popülasyon dinamiklerinde mey-
kaynakları çekip alma becerimizi artırmıştır. Örneğin dana gelen değişimlerin ve nedenlerinin incelenme-
tarım, çevrenin taşıma kapasitesini artırmıştır. Kor- sine .............................................................. denir.
kunç kıtlık ve savaşlara, hastalıklara rağmen 1650’de
insan nüfusu 500 milyondur. 18. yüzyılda Avrupa ve 9. Komünitelerde popülasyonların kendilerine ait birey
İngiltere’deki Sanayi Devrimi ardından tıp devrimi, sayısı, yoğunluk, büyüklük, dağılım gibi özelliklerin
yerleşilecek yeni toprakların keşfi, tarım uygulamala- toplamına.......................................................... denir.
rında iyileşme insan için taşıma kapasitesini çarpıcı bi-
çimde yükseltmiştir. 2040’lı yıllarda insan nüfusunun
8 milyara ulaşacağı tahmin edilmektedir. Büyüme hızı
kadınların iyi eğitim almaları, aile planlaması gibi hiz-
metlerle düşmesine rağmen, dünya nüfusunun yarıya 10. Popülasyon ekolojisi ile ilgili verilen ifadeleri doğ-
yakını genç nüfus olduğu için büyüme devam etmekte- ru ise ‘‘D’’, yanlış ise ‘‘Y’’ ile belirleyiniz.
dir. Hatta önümüzdeki elli yıl içinde dünya nüfusuna 3
milyar kişinin daha eklenmesi öngörülmektedir. (Kay- Popülasyondaki bireylerin yaşama şansı-
nak: Zooloji, Entegre Prensipler 16. Baskıdan Çeviri) nı sınırlayan çevresel faktörlerin tamamı o
canlının ekolojik nişini oluşturur.
Nüfus (milyar) Bitki türleri büyüyüp gelişmek amacıyla ışık
7 Taşıma kapasitesi
6 ve mineral gibi faktörler için rekabet eder.
5 Taşıma kapasitesine yaklaşmış popülasyon-
4 larda rekabet ve dışa göçler azalır.
3
2 Bir popülasyonu oluşturan bireyler arasında
1 Tarih (M.S) besin paylaşımı, eş seçimi, yuva alanı seçimi
gibi nedenler tür içi rekabete neden olabilir.
500 1000 1500 1750 2000
Popülasyonlarda grup (sürü) oluşturma eği-
limi, bireylerin hayatta kalma şansını artır-
maya yönelik bir adaptasyon biçimidir.
3. İnsan nüfusundaki değişim, ilk yıllarda sizce neden
çok düşük hızda olmuştur?
.....................................................................................

281