Page 45 - Fen Lisesi Kimya 12 | 1.Ünite

Faraday tarafından ortaya konulan ikinci yasaya göre farklı
elektrolitik hücrelerden aynı miktar elektrik akımı geçirildiğin-
de elektrotlarda biriken maddelerin eşdeğer kütleleri birbirine
eşit olur. Eşdeğer kütle, iyon kütlesini iyonun elektriksel değeri-
ne bölerek hesaplanır.
Faraday’ın bu iki kanunu matematiksel olarak şu şekilde
ifade edilir:
A × I × t
m =
n × 96500
Bu bağıntıda
m: Elektrotlarda açığa çıkan madde miktarını (gram),
A: Atom kütlesini (gram/mol),

n: Tesir değerliğini (alınan ya da verilen elektron sayısı),
I: Devreden geçen akım şiddetini (amper),
t: Akımın geçme süresini (saniye),
96500: Faraday sabitini (C/mol) ifade eder.

Elektronik tablolama programları bu tür hesaplamalarda
kolaylık sağlar. Böyle bir programa aşağıda verilen (Görsel 1.29)
başlıklar girildikten sonra =(A2×B2 ×C2)/(D2 ×96500) formü-
lü E2 hücresine yazılır. A2, B2, C2 ve D2 hücrelerine ilgili değer-
ler girilerek elektrotlarda açığa çıkan madde miktarı bulunur.

55

Görsel 1.29: Elektronik tablolama programında Faraday bağıntısının kurgulanması

Örnek
Bir gümüş nitrat (AgNO 3 ) çözeltisi 1,25 amperlik akımla 30 dakika süreyle elektroliz edili-
yor. Katotta kaç gram Ag(k) birikir? (Ag:108 g/mol)
Çözüm

AgNO 3 çözeltisindeki Ag iyonları bir elektron alarak gümüş metaline dönüşür. Bu da gü-
+
müşün tesir değerliğinin 1 olduğunu gösterir. Daha sonra Faraday bağıntısı yazılıp değerler
yerine konularak sonuç bulunur.

m = A × I × t m = 108 × 1,25 × 30 ×60
n × 96500 1 × 96500
m =2,52 gram
Alıştırma
Klor pek çok dezenfektanın yapısında bulunur. Kimya sanayisinde klor elde etmek için
NaCl gibi alkali klorür tuzları elektroliz edilir. Buna göre içinde sıvı NaCl bulunan elektroliz
devresinden 9650 coulomb yük geçtiğinde anotta kaç gram klor gazı toplanır?
(Cl=35,5 g/mol)

FEN LİSESİ KİMYA 12