Page 29 - Fizik 10 | 3. Ünite

3. BÖLÜM: SU DALGASI

3.3.1. Su Dalgalarının İlerleme Yönü, Dalga Tepesi

ve Dalga Çukuru Kavramları

Durgun suya atılan küçük b�r taşın, su yüzey�ne düşen yağmur taneler�-
n�n (Görsel 3.16) ya da sey�r hâl�ndek� gem�n�n hareket�n�n (Görsel 3.17)
su yüzey�nde meydana get�rd�ğ� şek�l değ�ş�kl�ğ�ne su dalgası den�r.

Görsel 3.16: Yağmur damlalarının oluşturduğu su Görsel 3.17: Sey�r hâl�ndek� gem�n�n arkasında oluşan
dalgaları su dalgaları

Su dalgaları, mekan�k dalgalar olup hem en�ne hem de boyuna dalga Tepe Tepe
özell�ğ� göster�r. Su yüzey�nde oluşan bu dalgalar suyun alt tabakala-
rında h�ssed�lmez. Okyanus, den�z ve göller�n der�nl�kler�ndek� yaşam
yüzeyde oluşan bu dalgalardan etk�lenmez.
Çukur Çukur
Su dalgaları üzer�ndek� en yüksek noktaya dalga tepes�, dalga üzer�n- Su
dek� en alt noktaya dalga çukuru den�r (Şek�l 3.24).
Şek�l 3.24: Su dalgalarının dalga
Su dalgaları, camdan yapılmış ve üzer�nde aydınlatması bulunan dalga tepeler� ve dalga çukurları
leğenler�nde �ncelen�r. Dalga leğen�nde oluşturulan doğrusal dalgaların
üzer�ne ışık tutulduğunda dalga tepeler� ışığı toplarken dalga çukurları
dağıtır. Bu nedenle leğen yerleşt�r�len perde üzer�nde dalga tepeler�
aydınlık ç�zg�ler, dalga çukurları da karanlık ç�zg�ler şekl�nde görülür
(Şek�l 3.25).

Işık
Dalga kaynağı

Perde
Işığın toplandığı bölge Işığın dağıldığı bölge

Şek�l 3.25: Dalga leğen�n�n altına yerleşt�r�len
perden�n üzer�nde oluşan aydınlık ve karanlık bölgeler

10. SINIF FİZİK 141