Page 26 - Fizik 10 | 3. Ünite
P. 26
3. ÜNİTE: DALGALAR
“Atmaların karşılaşması” deney�nde görüldüğü g�b� b�rb�r�ne doğru
hareket eden �k� atmanın karşılaşıp b�leşke atma oluşturmasına
g�r�ş�m den�r. Atmaların genl�k yönler� aynı �se g�r�ş�m sırasında oluşan
b�leşke atmanın genl�ğ�, atmaların genl�kler�n�n toplamı kadar olur.
Atmaların b�rb�r�n� güçlend�recek şek�lde g�r�ş�m yapmasına yapıcı
g�r�ş�m den�r (Şek�l 3.20). B�rb�r�ne doğru yaklaşan atmaların genl�kler�
zıt yönlü �se g�r�ş�m sırasında oluşan b�leşke atmanın genl�ğ� atmaların
genl�kler�n�n farkı kadar olur. Atmaların b�rb�r�n� zayıflatacak şek�lde
g�r�ş�m yapmasına yıkıcı g�r�ş�m den�r (Şek�l 3.21).
Sabit
uç
Şek�l 3.22: Sab�t uçta yansıma
sırasında yıkıcı g�r�ş�m Şek�l 3.20: Atmaların yapıcı Şek�l 3.21: Atmaların yıkıcı
g�r�ş�m� g�r�ş�m�
Serbest
uç Atmanın sab�t ve serbest uçtan yansıması sırasında g�r�ş�m olayı ger-
çekleş�r. Sab�t uca ulaşan b�r atmanın yarısı yansıdığında üstte kalan
kısımla altta kalan kısım s�metr�k �se yay üzer�nde b�r an �ç�n atma
gözlenmez (Şek�l 3.22).
Serbest uca gönder�len atma yansırken atmanın �lerleyen ve yansıyan
kısımları aynı tarafta olacağı �ç�n yapıcı g�r�ş�m gerçekleş�r (Şek�l 3.23).
Şek�l 3.23: Serbest uçta yansıma Bu durumda serbest uç, b�leşke atmanın genl�ğ�n�n sev�yes�ne çıkar.
sırasında yapıcı g�r�ş�m
138 10. SINIF FİZİK