Page 25 - Fizik 10 | 3. Ünite

2. BÖLÜM: YAY DALGASI

3. DENEY
Deney�n Adı Atmaların karşılaşması
Atmaların karşılaşması durumunda meydana geleb�lecek olayların
Deney�n Amacı
gözlemlenmes�
• Sarmal yay

• Masa kıskacı DENEY
Deneyde Kullanılan Araçlar • Metal çubuk
• Plast�k halka
• İk�l� bağlama parçası

Deney Düzeneğ�n�n Hazırlanışı

Şek�l I: Sab�t uca bağlı yay Şek�l II: Hareketl� uca bağlı yay

Masa kıskacını masaya sab�tleyerek metal çubuğu kıskaca şek�ldek� g�b� yerleşt�r�n�z. İk�l� bağlama
parçasını kullanarak �nce yayın b�r ucunu metal çubuk üzer�ne sab�tley�n�z. Masanın d�ğer tarafına geç�p
yayın boşta kalan ucunu el�n�zle çekerek yayı ger�n�z.

Deney�n Yapılışı

1. Adım: Yayda baş yukarı b�r atma oluşturunuz. Atma engele yaklaşırken yen�den baş yukarı b�r
atma oluşturunuz. B�r süre sonra sab�t uçtan yansıyan atmayla oluşturduğunuz �k�nc� atma
üst üste geld�ğ�nde oluşan b�leşke atmanın şekl�n� ve atmaların b�rb�r� �ç�nden geçt�kten
sonrak� hareket�n� gözlemley�n�z.
2. Adım: İk�l� bağlama parçasını metal çubuktan ayırarak b�r ucuna halka takılmış yayı Şek�l II’dek�
g�b� metal çubuğa geç�r�n�z. Yayda baş yukarı b�r atma oluşturunuz. Atma engele yaklaşır-
ken yen�den b�r atma oluşturunuz. B�r süre sonra serbest uçtan yansıyan atmayla oluştur-
duğunuz �k�nc� atma üst üste geld�ğ�nde oluşan b�leşke atmayı ve atmaların b�rb�r� �çer�s�n-
den geçt�kten sonrak� hareket�n� gözlemley�n�z.

Sonuç ve Değerlend�rme

Deney�n 1 ve 2. adımlarındak� gözlemler�n�z� arkadaşlarınızla tartışınız.

10. SINIF FİZİK 137