Page 67 - Fizik 10 | 4. Ünite

8. BÖLÜM: PRİZMALAR

Fotoğraf mak�nes�, projeks�yon c�hazı, m�kroskop, per�kop
(Görsel 4.28) ve dürbün (Görsel 4.29) g�b� b�rçok opt�k alette tam yan-
sımalı pr�zmalar kullanılır.

Görsel 4.28: Per�skop Görsel 4.29: Dürbün
Günlük hayatta kullanılan b�s�kletler�n arkasına takılan ked�gözler�,
motorlu araçların arka lambaları, otoyollarda geceler� ışık vurduğunda
parlayan reflektörler�n yapılarında ışık pr�zmaları bulunur. Reflektörler
üzer�ne gelen ışığı ger�ye yansıtarak gece karanlığında üzer�nde bulun-
dukları aracın veya c�sm�n fark ed�lmes�n� sağlar.

 Örnek

Hava ortamında bulunan camdan yapılmış pr�zmaya gönder�len yeş�l
ışık şek�ldek� yolu �zlemekted�r. α

Buna göre
I. Yeş�l ışık �ç�n camdan havaya geç�şte sınır açısı α kadardır.
II. Yeş�l ışık yer�ne kırmızı ışık kullanılırsa ışık hava ortamına geçer.
III. Yeş�l ışık yer�ne mor ışık kullanılsaydı tam yansıma yapardı.
Cam θ
�fadeler�nden hang�ler� doğrudur?

 Çözüm

o
α açısı �le gelen ışının kırılma açısı 90 olduğu �ç�n α açısı yeş�l ışık �ç�n
sınır açısıdır. I. öncül doğrudur. Kırmızı ışık �ç�n sınır açısı α açısından
büyüktür. Bu nedenle II. öncül doğrudur. Mor ışık �ç�n sınır açısı α açı- α
sından küçüktür. Bu nedenle α açısıyla gelen mor ışık tam yansıma Yüzey normali
yapar. III. öncül doğrudur.

Sıra Sizde - 27

Hava Cam θ θ

Ι

Cam

Hava ortamında bulunan cam pr�zmaya gönder�len Ι ışınının �zle-
o
d�ğ� yolu ç�z�n�z. (Camdan havaya sınır açısı 42 d�r.)

10. SINIF FİZİK 249