Page 30 - Fizik 11 | 2.Ünite

ELEKTRİK VE MANYETİZMA

2.3. DÜZGÜN ELEKTRİK ALAN VE SIĞA

A) YÜKLÜ, İLETKEN VE PARALEL LEVHALAR ARASINDA OLUŞAN ELEKTRİK ALAN

Noktasal bir yükün etrafında elektriksel etkisini gösterdiği bölgeye elektrik alan denir. Bu yükün etrafında olu-
şan elektrik alan her noktada farklı yön ya da doğrultuda olabildiği için düzgün bir elektrik alan oluşturmaz.
Elektrik alan özellikleri her noktasında aynı olan alanlara düzgün elektrik alan denir.

E
V

Şekil 2.21: Paralel levhalar arasında düzgün elektrik alan
Özdeş, iletken ve paralel iki levha, iletken tellerle biri üretecin (+) diğeri (-) kutbuna bağlanarak yüklenirse lev-
halar arasında düzgün elektrik alan oluşur. Yüklenen iki levhanın potansiyel farkı üretecin kutupları arasındaki
potansiyel farkına eşit olur. Oluşan elektrik alanın şiddeti, levhalar arasındaki her noktada aynıdır. Elektrik alan
çizgileri (+) yüklü levhadan (–) yüklü levhaya doğrudur (Şekil 2.21).
Alan çizgileri, çıktıkları ve son buldukları yüzeye daima diktir. Elektrik alan çizgileri birbirine paralel ve eşit ara-
lıklarla çizilerek modellenir. Alan çizgilerinin düzgünlüğü levhaların uç kısımlarına doğru bozulur ancak prob-
lem çözümlerinde levhalar arasındaki elektrik alan düzgün kabul edilir.

15. ÖRNEK

İki paralel levha arasında oluşan düzgün elektrik alana ait çizgiler şekildeki
gibidir.
E
Buna göre levhaların yerini çizerek elektrik yüklerinin işaretlerini lev-
halar üzerinde gösteriniz.

ÇÖZÜM
Elektrik alan (+) yükten (-) yüke doğru ve levhalara dik olduğundan lev-
halar şekilde gösterildiği gibidir.

E

286