Page 6 - Fizik 12 | 2.Ünite

2. ÜNİTE: BASİT HARMONİK HAREKET

Düşey düzlemde düzgün çembersel hareket yapan c�s�m X nokta-

sından Y noktasına, Y noktasından Z noktasına T sürede ulaşır
4
(Şek�l 2.6).
Bu durumda c�sm�n gölges� de L noktasından O noktasına, O nokta-
sından da K noktasına T sürede ulaşır. Hareket�n devamında c�sm�n
4
gölges�n�n K noktasından O noktasına ulaşma süres� ve O noktasından
L noktasına ulaşma süres� y�ne T olur.
4

Paralel ışık demet� Paralel ışık demet�
T T
Y 12 Y 12
T T
4 4 T T
6 A 6
o
30 30 o
60 o 60 o
Z X Z X
O A O
A ∙ cos60 o

T T T T T T
4 4 6 12 12 6

K A O A L K A L A O A M A N
Perde Perde 2 2 2 2
Şek�l 2.6: Düzgün çembersel hareket�n Şek�l 2.7: Düzgün çembersel
yatay eksendek� �z düşümü hareketten yararlanarak per�yottak�
özel durumun bel�rlenmes�

Bas�t harmon�k hareket yapan c�sm�n yörünges� dört eş�t parçaya
ayrılarak �ncelend�ğ�nde uzanımın, genl�ğ�n yarısı kadar olması �ç�n
o
X noktasında bulunan c�sm�n 60 dönmes� gerek�r (Şek�l 2.7).
Uzanım x = A $ cos60 = A $ 1 = A d�r.
o
2
2
Düşey düzlemde düzgün çembersel hareket yapan c�s�m b�r per�yotluk
o
o
o
(T) sürede 360 döndüğüne göre 60 l�k yayı T sürede alır. C�sm�n 30 l�k
6
T
yayı dönmes� �ç�n geçen süre 12 d�r. C�sm�n yatay düzlemde K-N nokta-
ları arasında bas�t harmon�k hareket yapan �z düşümü de N den M ye T ,
6
T
M den O ya �se 12 sürede gel�r. Hareket benzer şek�lde devam eder.

4. Frekans (f): B�r�m zamanda yapılan t�treş�m sayısına frekans
den�r. SI’da b�r�m� Hertz’d�r. Per�yot ve frekans arasındak� �l�şk�

T = 1 f f = 1 Tf$ = 1 d�r.
T

78 12. SINIF FİZİK