Page 26 - Fizik 12 | 6.Ünite

6. ÜNİTE: MODERN FİZİĞİN TEKNOLOJİDEKİ UYGULAMALARI

6.4.1. Nanobilimin Temelleri

Meraklısına Bilgi Nanoteknoloj�n�n ölçeğ� olan b�r nanometre (nm) metren�n m�lyarda
Meraklısına Bilgi
-9
R�chard P. Feynman 1959’da b�r�ne (10 m) eş�tt�r. Nano kel�mes� Yunancada “cüce” anlamına gelen
“There �s Plenty of Room at “nanos” kel�mes�nden gelmekted�r.
the Bottom (Der �s P�lent� of Kuantum f�z�ğ�n�n günlük hayatta �şlevsell�k kazanma sürec�nde öneml�
Rum at Badım)” adlı konuşma-
sında her şey� küçük b�r ölçekte b�r yere sah�p olan nano yapılar, 1-100 nm arasındak� yapılardır. Bu
boyutlarda s�stemler�n f�z�ksel davranışlarında farklı özell�kler gözlen�r.
yönlend�rme ve denetleme
düşünces�n� d�le get�rm�şt�r. Bu özell�kler� kuantum f�z�ğ�n�n �lkeler�nden yararlanarak açıklayan b�l�m
dalına nanob�l�m den�r. Nanob�l�mden elde ed�len sonuçların hayatın
Feynman, b�r sayfayı boyutunun �ç�ndek� uygulamaları olan nanoteknoloj� �se yen� yapılar tasarlanma-
1
25 000 küçülterek b�r elektron sını ya da bu yapılara yen� özell�kler kazandırılıp yen� �şlevlerde kulla-
m�kroskobuyla sayfanın hâlâ nılmasını sağlar.
okunab�ld�ğ�n� ve elektronlarla Yarı �letken malzemeler�n üret�m�nden bu yana günlük hayatta kul-
toplu �ğnen�n başına çok küçük lanılan elektron�k c�hazlar ve malzemeler küçültülmeye çalışılmak-
yazılar yazılab�leceğ�n� �fade tadır. Nanoteknoloj�n�n amacı, nano boyutlarda aygıtlar gel�şt�rmek
etm�şt�r. (Görsel 6.27) ve bunların günlük hayatta kullanılmalarını sağlamaktır.

Nanoteknoloj� en küçük maddeler�n teknoloj�s� olarak da tanımlana-
b�l�r. Taramalı tünelleme m�kroskobu (Görsel 6.28: a) ve atom�k kuvvet
m�kroskobu (Görsel 6.28: b) yardımıyla malzemen�n yüzey�nde bulunan
atomların ve atomsal düzeyde oluşan tepk�meler�n gözlenmes� müm-
kündür. Bu sayede nano ölçeğ�ndek� maddeler, atomlar ve moleküller
�nceleneb�l�r duruma gelm�şt�r.

Görsel 6.27: Nano robot

a) b)
Görsel 6.28: a) Tarayıcı tünelleme m�kroskobu b) Atom�k kuvvet
m�kroskobu (AFM)

Görüntüler� bu m�kroskoplarla elde ed�lm�ş bakır ve altın nano part�kül-
ler� Görsel 6.29: a, b’dek� g�b�d�r.

a) b)
Görsel 6.29: a) Bakır nanopart�küller� b) Altın nanopart�küller�

258 12. SINIF FİZİK