Page 14 - Fizik 9 | 6.Ünite

Elektroskop nötr hâldeyken yaprakları kapalıdır. Yüklendiğinde
ise elektrostatik itme nedeniyle yaprakları açılır. Yüklü olup olmadığı
belirlenmek istenen cisim, nötr hâldeki elektroskopun topuzuna yak-
laştırılır ve elektroskopun yapraklarının hareketi gözlenir.
Nötr elektroskopa Şekil 6.1.12’deki gibi pozitif yüklü bir cisim yak-
laştırıldığında etki ile elektriklenme gerçekleşir. Elektroskoptaki ne-
gatif yükler topuza çekilir ve yapraklarda pozitif yük fazlalığı oluşur.
Pozitif yükle yüklenen yapraklar birbirini iterek açılır.

Şekil 6.1.12: Nötr elektroskopun etki ile elektriklenmesi

Nötr elektroskopa Şekil 6.1.13’teki gibi negatif yüklü bir cisim
yaklaştırıldığında negatif yükler yapraklara itilir, topuzda pozitif yük
fazlalığı oluşur. Elektroskopun yaprakları negatif yükle yüklenerek
açılır.

Şekil 6.1.13: Nötr elektroskopun etki ile elektriklenmesi

örnek soru çözüm

Cam çubuklar
İpek kumaşa sürtülen cam çubuk pozitif elek-
trik yükü ile yüklenir. Çubuk elektroskopun
topuzuna yaklaştırıldığında negatif yükleri
kendisine doğru çeker. Elektroskopun topuzu
negatif elektrik yükü ile yüklenirken yaprakları
İpek kumaş pozitif elektrik yükü ile yüklenir. Elektroskopun
Şekil I Şekil II yaprakları açılır.
Şekil I’deki gibi ipek kumaşa sürtülen cam çubuk
yüksüz elektroskopa Şekil II’deki gibi yaklaştırıl-
dığında elektroskopun topuzu ve yaprakları han-
gi elektrik yükü ile yüklenir?

276 ELEKTROSTATİK