Page 19 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
6 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi

2. Aşağıda Türk edebiyatının değişik dönemlerinde yazılmış eserlerden bölümler verilmiştir. Bu eser-
ler Türkçenin hangi döneminde yazılmıştır?

ORHON YAZITLARI’NDAN
Üze kök tengri asra yağız yer kılıntukda, ekin ara kişi oğlı
kılınmış. Kişi oğlınta üze eçüm apam Bumın Kağan, İştemi
Kağan olurmış. Olurupan, Türük bodunıng ilin tör(üs)in tuta
birmiş, iti birmiş.
(Günümüz Türkçesiyle)
a)
Üstte mavi gök (yüzü) altta (da) yağız yer yaratıldığında,
ikisinin arasında insan oğulları yaratılmış. İnsan oğullarının
üzerine (de) atalarım dedelerim Bumin Hakan (ve) İştemi
Hakan (hükümdar olarak) tahta oturmuş. Tahta oturarak
Türk halkının devletini (ve) yasalarını yönetivermiş,
düzenleyivermişler.
Talat Tekin, Orhon Yazıtları

GAZEL
Kıldı zülfün tek perîşan hâlimi hâlin senin
Bir gün ey bî-derd sormazsın nedir hâlin senin
b)
Gitti başından gönül ol serv kaddin sâyesi
Ağla kim idbara tebdil oldu ikbâlin senin
Fuzûlî

KALDIRIMLAR
Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında;
Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum.
c)
Yolumun karanlığa saplanan noktasında,
Sanki beni bekleyen bir hayâl görüyorum.
(…)
Necip Fazıl Kısakürek, Çile

KUTADGU BİLİG’DEN
Karekod
Alanı
Asıl karekodlar biliglig bilür ol munıñ hürmeti
yerleştirildikten sonra
kalıptaki görseli siliniz.
Asıl karekodda çerçeve
konturu olmayacak. ukuşluğ ukar ol bilig kıymeti
ç)
(Günümüz Türkçesiyle)
Bilgili bilir bunun değerini
Akıllı anlar bilginin kıymetini
Yusuf Has Hâcip, Kutadgu Bilig
(Metinler, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

16
Hazırlayan: Mustafa Asım EKMEKÇİOĞLU