Page 91 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
44 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
3. ÜNİTE : ŞİİR > Sözcük Grupları > İsim Tamlamaları
Kavram : İsim Tamlamaları
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Yaratıcı Düşünme ve İnovasyon Becerisi
Alan Becerileri : Okuma Becerisi

Çalışmanın Adı İSİM TAMLAMALARINI ÖĞRENİYORUM 20 dk.
Çalışmanın Amacı Metinlerdeki isim tamlamalarını tespit edebilme.

Yönerge: Aşağıdaki bilgi haritalarını inceleyiniz. Bunlardan hareketle soruları cevaplayınız.

Tamlayan Tamlanan (iyelik) Belirtili İsim Tamlaması
(ilgi) ekleri: ekleri:
(n)in (i)m • Hiçbir şeye benzemez benim dünyam.
(n)ın (i)n • Otomobilin rengi çok güzel.
(n)un (s)ı, (s)i, (s)u, (s)ü • Bugün yine göklerin rengini özlüyorum.
• Sakarya’nın sırtına Türk tarihi vurulur.
(n)ün (i)miz
• Yazar kitabın sonunda okuru sarsmayı başarmış.
im (i)niz
leri

Belirtisiz İsim Tamlaması

• Arkadaşım, İstanbul beyefendisi olarak tanınırdı.
İSİM TAMLAMALARI • Sonunda öğretmenler odasına ulaşabilmişti.
• Kapı kilidi zorlanmamış, eşyalar dağıtılmamıştı.
• Ağrı Dağı yine görkemli yüzünü gösteriyordu.
• Her zamanki gibi ders zili çalmış, sınıflar dolmuştu.

Zincirleme İsim Tamlaması

• Yıl sonu gösterisi yine renkli görüntülerle son buldu.
Birinci isim İkinci isim • Herkesin parmak izi neden farklıdır?
• Sokak hayvanlarının sesi ona müzik gibi geliyordu.
• Onda senin sözlerinin tesirini görüyordum.
• Hâlâ sokak kapısının gıcırtısını duyuyordum.

Tamlayan Tamlanan

• En az iki isimden oluşur.

İsim Tamlamaları • Tamlanan, bütün isim tamlamalarında mutlaka iyelik eki alır.
• Tamlamanın ilk unsuru tamlayan, ikinci unsuru tamlanandır.

• Zincirleme isim tamlaması iki isim tamlamasının birleşmesiyle oluşur.

• Belirtili isim tamlamasında tamlayan ilgi eki, tamlanan iyelik eki alır.

• Belirtisiz isim tamlamasında tamlayan ile tamlanan arasına sözcük girmez.

88