Page 33 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
FİZİK 10
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 18
1. ÜNİTE : ELEKTRİK VE MANYETİZMA > 1.2. Elektrik Devreleri
Kavram : Elektrik Enerjisi
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı ÇEKİLEN VE TÜKETİLEN ENERJİYİM 20 dk.
Çalışmanın Amacı Elektrik enerjisini, kullanımı ve üstünlükleri açısından diğer enerji türleri ile karşılaştırarak açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda elektrik enerjisi ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir. Verilen bilgilerden yararlanarak aşağıda-
ki soruları cevaplayınız.

Enerji, her gün kullandığımız enerji kaynaklarında
farklı yöntemlerle depo edilir. Solar enerji güneş-
ten, rüzgâr enerjisi ve jeotermal enerji yerkürenin
kendisinden, biyokütle enerjisi bitkilerden ve hid-
rogüç de sudan elde edilen kaynaklardır. Sonuçta
bu enerjiler ısı ve elektrik enerjisine çevrilebilir.

Enerjinin yoktan var, vardan yok edilemeyeceğini
ve sadece biçim değiştirebileceğini öğrenmiştik.
Gündelik yaşamımızın vazgeçilmezi olan elektrik
enerjisinin, basit bir elektrik devresinden karma-
şık yapılı makinelere kadar birçok kullanım alanı
mevcuttur. Elektrik enerjisi neredeyse tüm enerji
çeşitlerinden dönüştürülebilir.
Büyük ölçekteki elektrik enerjisinin pillerde depola-
nabileceğini, elektrik hatları aracılığıyla ülkenin her
köşesine iletilebileceğini ve bulutlardan atlayarak
ağaçları bile patlatabileceğini biliyoruz.

Yandaki görselde görülen türbin jeneratörü, meka-
nik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren cihazdır.
Buradaki işlem elektrik ve manyetizma arasındaki
ilişkiye dayanmaktadır. Manyetik alan içinde bir tel
hareket ettirilerek bu telde akımın oluşması sağla-
nır. Mıknatıs döndüğü zaman telde küçük bir elek-
tik akımı üretilir. Telin her bir bölümündeki akım-
ların toplamı, ihtiyaca cevap verecek biçimdeki
büyük akımı oluşturur.
Elektrik kullanan güç istasyonları ya bir türbin ya
bir elektrik jeneratörünü çalıştıracak diğer benzer
makineleri ya da mekanik ve kimyasal enerjiyi
elektrik enerjisine dönüştürmek için bir araç kulla-
nır. Buhar türbinleri, içten yanmalı motorlar, benzin
kullanan motorlar, su türbinleri ve rüzgâr türbinleri;
elektrik üretmek için en yaygın metotlardır. Dün-
yadaki elektrik üretiminin çoğunda buhar türbinleri
kullanılmaktadır.

Sorular

1. Enerjiyi dönüştürmek neden bu kadar önemlidir? Açıklayınız.

31
Hazırlayan: Şeyda BOZARSLAN