Page 28 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
15 FİZİK 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : ELEKTRİK VE MANYETİZMA > 1.2. Elektrik Devreleri
Kavram : Elektromotor Kuvveti
Genel Beceriler : İş Birliği Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı HAREKETE GEÇİRİRİM 15 dk.
Çalışmanın Amacı Elektromotor kuvveti kavramını açıklayabilme.

Yönerge: Verilen metinden hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Merhaba arkadaşlar benim adım pil. İçimde gerçekleşen kimyasal reak-
siyon ile bir kutbum elektron kazanarak eksi, diğer kutbum ise elektron
kaybederek artı yüklü duruma geçer. Bu durum iki kutbum arasında po-
tansiyel fark oluşmasına neden olur. Kendi içimde eksi kutbumdan artı
kutbuma doğru yük pompalarım. Bu yaptığım işe elektromotor kuvveti
(emk) denir. Devre açıksa ve devreden akım geçmiyorsa uçlarım arasın-
daki potansiyel fark elektromotor kuvvetime eşittir. Elektromotor kuvveti-
nin etkisiyle bağlı bulunduğum devrede elektrik akımı oluştururum.
Ben bir elektromotor kuvveti kaynağıyım aynı zamanda. Akü, elektrik je-
neratörleri, dinamo, güneş pili, yakıt pilleri, alternatör de benim gibi elekt-
romotor kuvveti kaynaklarındandır. Her elektrik devresinin çalışması için
devreye bir elektromotor kuvveti kaynağı bağlanması gerekmektedir.
Kapalı bir elektrik devresi bir su tesisatına benzetilirse suyun borularda
dolaşması elektronların hareketine, su pompası ise emk kaynağına ben-
zetilebilir. Pompanın çalışması suyun borularda dolaşmasını sağlarken
emk kaynağının sağladığı elektromotor kuvveti de elektronların devrede-
ki hareketini sağlar.

Sorular

1. Verilen bilgilerden yararlanarak elektromotor kuvveti kavramını kendi cümlelerinizle tanımlayınız.

2. Vücudumuzda dolaşım sistemi bir elektrik devresine benzetilirse elektromotor kuvvet kaynağı hangi
organımız olur? Açıklayınız.

26
Hazırlayan: Seçil YILMAZ