Page 29 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 29

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                                                                                                                                     Kavram Öğretimi 13
         12      BİYOLOJİ 11                                            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                          BİYOLOJİ 11
                                                                                                                           Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
                 Kavram Öğretimi
                                                                                                                           1. ÜNİTE    : İNSAN FİZYOLOJİSİ> 11.1.1. Denetleyici Düzenleyici Sistem Duyu Organları > 11.1.1.2. Endokrin Bezler ve Salgıladık-
                                                                                                                                        ları Hormonlar
          Sorular:                                                                                                         Kavram      : Hipotalamus
                                                                                                                           Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
                                                                                                                           Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi
          1.  Endokrin sistemin nasıl çalıştığını ve vücudumuz açısından neden önemli olduğunu açıklayınız.
                                                                                                                            Çalışmanın Adı                   KENDİSİ KÜÇÜK ETKİSİ BÜYÜK                            20 dk.
                                                                                                                            Çalışmanın Amacı  Hipotalamusun vücudun hangi kısmında bulunduğunu ve hipotalamusun etkilerini  açıklayabilme.


                                                                                                                           Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

                                                                                                                           Hipotalamus, hem otonom sinir sisteminin hem de hipofiz bezinin çalışmasını koordine eden talamusun
          2.  Aşağıdaki tabloda sinir sistemi ile endokrin sistemin karşılaştırmasıyla ilgili özellikleri uygun kav-       altındaki ön beyin bölgesidir. Hipofiz bezinin iki lobuna kan damarlarıyla ve sinirsel yolla bağlanır.
              ramlarla doldurunuz.


                                               Sinir Sistemi              Endokrin Sistemi                                                            Hipotalamus
              Yapılar
              İletim hızı

              Etki süresi
              Uyarıların taşınma şekli
              Uyarıları taşıyan yapılar


          3.  Aşağıdaki metinde hatalı olan bilgileri tespit ederek metni yeniden düzenleyiniz.
                                                                                                                                    ön lob              arka lob
              Endokrin bezlerin salgıladığı hormonların kan yoluyla taşınmasından dolayı etkileri hızlı oluşur.
              Hormonların etkilerini göstermeleri için kanda bulunmaları yeterlidir. Gittikleri hücrelerde kendileri-
              ne özgü reseptör bulunur. Bundan dolayı her hormonun etkilediği organ farklıdır. Endokrin sistem                                                    hipofiz bezi
              sadece hormon üreten bezlerden oluşur. Hormonlar denetleyici düzenleyici sistemlerden sadece
              bir tanesidir. Sinir sistemi de hormon salınmasını uyararak düzenleyici sistem olarak görev alır.            Görsel 1: Hipotalamus


                                                                                                                           Hipotalamus tarafından iki grup hormon üretilir. Birinci grup hormon, salgılanmak için hipofiz bezinin
                                                                                                                           arka lobuna gönderilir. Bunlar antidiüretik hormon (vazopressin) ve oksitosindir. Diğer grup ise vücuttaki
                                                                                                                           farklı endokrin organlar üzerinde engelleyici veya uyarıcı olan hormonlardır. Bu hormonlar salgılanmak
                                                                                                                           için hipofiz bezinin ön lobuna gönderilir. Hipofizin ön lobuna gönderilen hormonlar aşağıda verilenlerdir.
                                                                                                                                  1. Gonadotropin salgılayan hormon (GnRH): Hipofizden FSH ve LH salgılatır.
                                                                                                                                  2. Büyüme hormonu salgılayan hormon (GHRH): Hipofizden STH salgılatır.
                                                                                                                                  3. Tirotropin salgılayan hormon (TRH): Hipofizden TSH salgılatır.
                                                                                                                                  4. Somatostatin hormonu: Hipofizden salgılanan STH ve TSH salgılanmasını önler.
                                                                                                                                  5. Kortikotropin hormon (CRH): Hipofizden ACTH salgılatır.
                                                                                                                                  6. Prolaktin inhibe edici hormon (PİH): Hipofizden prolaktin salgılanmasını önler.

                                                                                                                            Hipotalamusun görevleri ise aşağıdaki zihin haritasında gösterilmiştir.


                                                                                                                                Vücut ısısının kontrolünde rol                            Sıvı dengesinin düzenlenmesini
                                                                                                                                    oynar (Termostat).                                             sağlar.


                                                                                                                              İyon dengesinin kontrolünü                                       Üreme olaylarını kontrol eder.
                                                                                                                                     sağlar.                      Hipotalamus


                                                                                                                                 Büyüme-gelişme olaylarını                                Uyku-uyanıklık ritmini düzenler.
                                                                                                                                        düzenler.

          26                                                                                                                                                                                                      27
                                                                                     Hazırlayan: Mehmet BİLEN
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34