Page 67 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 67

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                                                                                                                                     Kavram Öğretimi 32
          31     BİYOLOJİ 11                                            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                          BİYOLOJİ 11
                                                                                                                           Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
                 Kavram Öğretimi
                                                                                                                           1. ÜNİTE    : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.2. Destek ve Hareket Sistemi > 11.1.2.1. Destek ve hareket sisteminin yapı, görev ve
                                                                                                                                        işleyişi
         2.   Yaşlıların kemikleri herhangi bir yaralanmaya karşı daha hassastır ve iyileşmesi daha zor olur. Ne-          Kavram      : Kıkırdak Doku
              denini yorumlayınız.                                                                                         Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
                                                                                                                           Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi
                                                                                                                            Çalışmanın Adı                       İSKELETİN ESNEKLİĞİ                               20 dk.
                                                                                                                            Çalışmanın Amacı  Kıkırdak dokunun yapısını ve işlevlerini örnekler vererek açıklayabilme.

                                                                                                                           Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

                                                                                                                           Kıkırdak doku, kemiklerin uç bölgelerinde veya iki kemiğin bağlantı bölgesinde bulunan bir dokudur. Bu
                                                                                                                           doku hareket kabiliyetini arttıran eklem bölgelerini oluşturur, kemiklerin birbirine sürtünmesini  önler.
                                                                                                                           Vücutta farklı yapıda kıkırdak doku tipleri bulunur (Görsel).
                                                                                                                           Aşağıdaki görselde kıkırdak dokunun yapısı ve farklı kıkırdak doku tipleri verilmiştir.


         3.   Aşağıdaki görselde bir osteonun yapısı verilmiştir. Boşlukları uygun şekilde doldurunuz.
                                                                                                                                                                                      Üçlü kondrosit
                                                                                                                                         Lakün içindeki
                                                                                                                                           kondrosit
                                                                                                                                                Çekirdek
                                                                                                                                               Kondrosit
                                                                                                                                               Mitokondri
                                                                                                                                                  Lakün

                                                                                                                                                                               Kondrosit
                                                                                                                                                          Kondrosit
                                                                                                                                                                               Matriks
                                                                                                                                                          Matriksteki
                                                                                                                                                          elastik flifler       Matriksteki
                                                                                                                                                                                kolejan lifler
                                                                                                                                                                                 Kondrosit
                                                                                                                                              Elastik kıkırdak     Hiyalin kıkırdak      Fibröz kıkırdak
                                                                                                                                               (Çok esnek)         (Orta esneklikte)    (En az esneklikte)










                                                                                                                                                 Kulak            Burun ve Kaburga      Diz ve Omurgalar
                                                                                                                              Görsel 1: Kıkırdak doku tipleri


                                                                                                                           Aşağıdaki tabloda kıkırdağın yapısında bulunan temel birimler ve özellikleri verilmiştir:

                                                                                                                              Terim            Açıklama

                                                                                                                              Kondrosit        Kıkırdak doku hücresi
                                                                                                                              Lakün            Kondrositin içinde bulunduğu boşluk

                                                                                                                              Elastik lif      Uzama ve esneme özelliği yüksek protein yapıdaki lif

                                                                                                                              Kolajen lif      Sağlamlık ve desteklik kazandıran protein yapıdaki lif
                                                                                                                              Matriks (kondrin) Kıkırdak hücrelerinin ara maddesi (jel kıvamında)


                                                                                                                           İnsan vücudunda en çok bulunan kıkırdak tipi hiyalin kıkırdaktır. Embriyonik dönemde iskelet sisteminin
                                                                                                                           tamamını hiyalin kıkırdak oluşturur. Gelişim devam ettikçe kemikleşme başlar.
          64                                                                                                                                                                                                      65
                                                                                  Hazırlayan: Esin Alkım SAKALLI
   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72