Page 68 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 32
31 BİYOLOJİ 11 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.2. Destek ve Hareket Sistemi > 11.1.2.1. Destek ve hareket sisteminin yapı, görev ve
işleyişi
2. Yaşlıların kemikleri herhangi bir yaralanmaya karşı daha hassastır ve iyileşmesi daha zor olur. Ne- Kavram : Kıkırdak Doku
denini yorumlayınız. Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
Çalışmanın Adı İSKELETİN ESNEKLİĞİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Kıkırdak dokunun yapısını ve işlevlerini örnekler vererek açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Kıkırdak doku, kemiklerin uç bölgelerinde veya iki kemiğin bağlantı bölgesinde bulunan bir dokudur. Bu
doku hareket kabiliyetini arttıran eklem bölgelerini oluşturur, kemiklerin birbirine sürtünmesini önler.
Vücutta farklı yapıda kıkırdak doku tipleri bulunur (Görsel).
Aşağıdaki görselde kıkırdak dokunun yapısı ve farklı kıkırdak doku tipleri verilmiştir.

3. Aşağıdaki görselde bir osteonun yapısı verilmiştir. Boşlukları uygun şekilde doldurunuz.
Üçlü kondrosit
Lakün içindeki
kondrosit
Çekirdek
Kondrosit
Mitokondri
Lakün

Kondrosit
Kondrosit
Matriks
Matriksteki
elastik flifler Matriksteki
kolejan lifler
Kondrosit
Elastik kıkırdak Hiyalin kıkırdak Fibröz kıkırdak
(Çok esnek) (Orta esneklikte) (En az esneklikte)

Kulak Burun ve Kaburga Diz ve Omurgalar
Görsel 1: Kıkırdak doku tipleri

Aşağıdaki tabloda kıkırdağın yapısında bulunan temel birimler ve özellikleri verilmiştir:

Terim Açıklama

Kondrosit Kıkırdak doku hücresi
Lakün Kondrositin içinde bulunduğu boşluk

Elastik lif Uzama ve esneme özelliği yüksek protein yapıdaki lif

Kolajen lif Sağlamlık ve desteklik kazandıran protein yapıdaki lif
Matriks (kondrin) Kıkırdak hücrelerinin ara maddesi (jel kıvamında)

İnsan vücudunda en çok bulunan kıkırdak tipi hiyalin kıkırdaktır. Embriyonik dönemde iskelet sisteminin
tamamını hiyalin kıkırdak oluşturur. Gelişim devam ettikçe kemikleşme başlar.
64 65
Hazırlayan: Esin Alkım SAKALLI