Page 9 - Kimya 11 | 3.Ünite
P. 9
2. Sıvı Çözeltiler ve Çözünürlük
BÖLÜM: DERİŞİM BİRİMLERİ
NELER KAZANILACAK? Çözünen madde miktarı ile farklı derişim birimleri ilişkilendirilirken
Derişim birimleri olarak molarite ve molalite tanıtılacak (Normalite ve formalite tanımlarına
girilmeyecektir)
3.2.1. ÇÖZÜNEN MADDE MİKTARI VE DERİŞİM BİRİMLERİ
Kimyasal maddelerin çoğu genellikle çözeltileri hazırlanarak kul-
lanılır (Görsel 3.2.1). İlaçlar çoğunlukla suda çözünerek hazırlanır.
Temizlik ve hijyen amacıyla kullanılan çamaşır suyu, amonyak ve sir-
ke çözeltidir. Çözeltide çözünen madde miktarının bilinmesi ve gereken
miktarda çözelti hazırlanması istenmeyen sonuçlarla karşılaşılmasını
pek çok alanda engelleyebilir. Örneğin fabrikada kullanılacak bir çö-
zeltide çözünen miktarının az veya çok olması maddi kayıplara neden
olabilir. Benzer şekilde ilaçta kullanılan çözünen miktarının yanlış he-
saplanması da ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Çözeltideki çözü-
nenin hatalı hesaplanması istenmeyen sonuçlara yol açabilir.
Belirli miktar çözücüdeki çözünen madde miktarına derişim veya
konsantrasyon denir. Farklı derişim birimleri vardır. Derişim birimi
olarak en çok kullanılanlar molarite ve molalitedir.
MOLARİTE
1 litre çözeltide çözünmüş maddenin mol sayısına molarite denir.
Molarite “Mˮ ile gösterilir. “Molarˮ olarak da ifade edilebilir. Molaritenin
Görsel 3.2.1: Hazırlanmış çözelti
birimi mol/Lʼdir. mol/L yerine molar (M) da kullanılabilir.
çö üznen maddenin mol sayısı n
M = M =
çözeltinin hacmi V
-1
1 M = 1 mol / L (mol.L )
1 Mʼlık çözelti, 1 litre çözeltide 1 mol madde çözündüğünü,
2 Mʼlık çözelti, 1 litre çözeltide 2 mol madde çözündüğünü,
n Mʼlık çözelti, 1 litre çözeltide n mol madde çözündüğünü belirtir.
127