Page 3 - Kimya 9 | 4. Ünite

Maddenin Hâlleri
ANAHTAR KAVRAMLAR

* Akışkanlık * Mol
* Avogadro sayısı * Mutlak sıcaklık
* Bağıl nem
* Basınç * Nem
* Buhar basıncı * Plazma
* Buharlaşma * Süblimleşme
* Donma * Viskozite
* Erime * Yoğuşma
* Genleşme
* Hacim
* Kaynama
* Kırağılaşma (geri süblimleşme)

Periyodik sistemin 1A grubunda olmasına rağmen
ametal olan hidrojen, evrendeki en hafif elementtir.

Yalnızca bir proton ve bir elektrondan oluşur. Normal
koşullarda renksiz, kokusuz, tatsız, zehirli olmayan mole-
küler gazdır. Ametal olan bu gaz, metal hâle gelir mi?

Bilim insanları yaklaşık 80 yıl önce hidrojenin metale dönüş-
türülebileceği öngörüsünde bulunmuşlardır. O günden beri

hidrojeni ametalden metale çevirmek için deneyler yapmışlar
ve sonunda başarmışlardır. Yaptıkları deneyde hidrojeni atmosfer

basıncının yaklaşık beş milyon katı olan 495 gigapascal basıncında,
0
-270 C’a kadar soğuttular. Bir düzeneğin iki ucundaki elmas parçaları
ile sıvı hidrojeni sıkıştırarak metal hâle geçmeye zorladılar.Önce şeffaf

moleküler katı bir madde oluştu. Daha sonra bu şeffaf görünümü kaybede-
rek siyah şeffaf olmayan bir hâl aldı, sonra bir anda parlaklaştı.

Hidrojenin metale dönüşümü gerçek oldu. Elde edilen metalik hidrojenin mikta-
rı, insan saçının bir telinden daha azdır. Ancak zaman içinde üretim miktarı yolları-
nın artabileceği söylenmektedir.

Bölümler

MADDENİN FİZİKSEL KATILAR SIVILAR GAZLAR PLAZMA
HÂLLERİ
145
145