Page 36 - Kimya 9 | 4. Ünite

Maddenin Hâlleri

ÜNİTEYİ BİTİRİRKEN
Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri yanda verilen uygun sözcükler- • buzun
le doldurunuz. Metinle ilgili verilen soruları yanıtlayınız.
• ısısının
(a) (b) • buharlaşarak
Maddeler ................ve ................bağlı olarak farklı fiziksel hâllerde bu-
lunabilir. Suyun farklı fiziksel hâli (katı, sıvı, gaz) çevre ve canlılar için olduk- • LPG
(c)
ça önemlidir. Suyun katı hâli olan ...................... yoğunluğu sudan küçük ol-
(ç) • sıkışma
duğundan suyun yüzeyinde oluşarak suda yaşayan canlılar için ......................
görevi sağlar. • sıcaklık
(d)
Sıvı hâldeki suyun ise vücutta besin sindirimi, emilimi, vücut ......................
dengelenmesi gibi işlevleri vardır. Su aynı zamanda bitkilerin büyüyüp geliş- • yalıtım
mesi için zorunlu olan maddelerden de biridir. Nehir, göl ve denizlerdeki su- • basınca
(e)
yun .................................... tekrar yoğuşması yani hâl değiştirerek yeryüzü ve
(f) • su döngüsü
atmosfer arasındaki çevrimine .............. ............................. denir.
Su döngüsü ile suyun içindeki yabancı maddeler uzaklaşarak temiz ve içi-
• LNG
lebilir su sağlanır. Hâl değişiminden birçok endüstriyel alanda da yararlanılır.
(g) (h)
Gazın basınç altında sıvılaştırılması ile elde edilen ...........ve .............fark- • havadan
lı kullanım alanlarına sahiptir. LPG ısıtma, ısınma, araç yakıtı olarak; LNG ise
• ayrımsal damıtma
elektrik üretiminde, pişirme ve kurutma fırınlarında, seramik ve cam sanayinde
(ı)
kullanılmaktadır. Gazların ................. ve genleşme özelliğinden ilaç, parfüm • ısınma
(i)
ve spreylerde de yararlanılır ...............................azot ve oksijen elde edilirken
• sıcaklık
de oksijen ve azotun kaynama noktaları farkından yararlanılır. Kaynama nokta-
(j)
ları farkından yararlanılarak yapılan ayırma işlemine .............................denir. • basınca

1. Suyun hâl değişiminin canlı ve çevre için önemi 6. Görsellerini gördüğünüz sırasıyla spreyli ilaç,
nedir? Açıklayınız. oto boyama, böcek ilâcı püskürtme gibi alanlar-
da gazların hangi özelliklerinden faydalanılır?

2. Su döngüsü ne demektir? Açıklayınız.

3. Endüstride hâl değişiminin kullanıldığı alanlar
nelerdir? Örnekle açıklayınız.
Siz de günlük hayatta gazların bu özelliklerinin
kullanıldığı alanlara başka örnekler veriniz.

7. Aşağıdaki olayların nedenlerini açıklayınız.
4. LPG ve LNG’nin kullanım alanları nelerdir? Ör-
nekle açıklayınız.
• Bisiklet tekeri fazla şişirildiğinde patlar.
• Balon helyum gazıyla doldurulduğunda
yükselir.
5. Havadan oksijen ve azot eldesinde bileşenlerin • Sıcak ortamda şişirilen balon soğuk ortama
hangi özelliğinin farklı olmasından yararlanılır? götürüldüğünde hacmi küçülür.

178