Page 33 - Sosyoloji 1 | 3.Ünite
P. 33
Kültür 3. ÜNİTE
Kavramlarla Kültür
HAZIRLIK SORULARI
1. Mutfak kültürü ile kültür arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Belirtiniz.
2. Modanın insanlar üzerinde olumlu ve olumsuz etkisini tartışınız.
3. En çok beğendiğiniz ülke hangisidir? Neden?
KAVRAMLARIMIZ
Kültürleme, Kültürlenme, Kültürleşme, Kültür Emperyalizmi, Kültürel Farklılık, Kültürel Yozlaşma
KÜLTÜREL DEĞİŞME
Kültürün en önemli özelliklerinden biri onun sınırlarında- Kültürlenme: Belli bir toplumun alt kültürlerinden ya da
ki belirsizliktir. Bir kültüre giren yeni kültür unsurları ile farklı toplumlardan kopup gelen birey ve grupların buluşması
toplum mücadeleye girer. Yeni kültür unsuru çok üstün olsa ve bir etkileşim süreci sonunda, asıl kültür ve alt kültürlerde
da, toplum yıllardır alıştığı eski kültür unsurunu bir anda terk bulunmayan yepyeni bir birleşimin oluşmasıdır. Örneğin farklı
edemez. Ancak yeni kültür unsuru eskilerden daha yararlı ve kültürlerden gelerek bugünkü Amerikan toplumunu oluşturan
verimli sonuçlar sağlarsa toplumda süreklilik kazanır. Kültü- göçmen gruplarının, birbirlerini etkileyerek kendi kültürlerin-
re giren herhangi bir yeniliğin kültürün bir unsuru haline den farklı ve yeni bir kültür bileşimine ulaşmaları kültürlenme-
gelebilmesi için, onun toplum tarafından kabul edilmesi dir.
gerekir. Ancak kültürel değişme seçicidir. Toplumsal kültürel
kimliği tehdit eden güçlü yenilikler toplum tarafından redde- Kültürel Çatışma: Bir kültüre diğer kültürlerden giren
dilir. Toplum tarafından kabul edilen yeni kültür unsuru bazı unsurların, toplumun bir kısmı tarafından benimsenip
toplumun diğer kültür unsurları ile bütünleşir. bir kısmı tarafından benimsenmemesi sonucu doğan
çatışmadır. Batıda doğmuş yetişmiş birinin tayininin doğu-
Kültürleme: Toplumun, kendi kültürel özelliklerini yeni daki bir yerleşim bölgesine çıkması durumunda yaşadığı
kuşaklara sosyalleşme yoluyla aktarmasıdır. Örneğin Türk top- kültürel çatışma örnek olarak verilebilir.
lumunda yetişen bir kişi Türk gibi düşünür, davranır ve giyinir.
Kültürel Yozlaşma: Yabancı kültürlerin olumsuz etkisi
Kültürleşme: Kültürel yayılma süreciyle gelen maddi ve ve toplumun kendi öz değerlerine yeterince sahip çıkmama-
manevi ögelerle başka kültürlerden birey ve grupların kültü- sı sonucu meydana gelen kültürel bozulmadır. Örneğin
rel etkileşime girmesi ve bu etkileşim sonunda her ikisinin de gençlerin Batı kültürüne özenmesi, yardımlaşmanın yerini
değişmesi durumudur. çıkarcılığın ve duyarsızlığın alması, ana dilin yabancı
kelimelerle yozlaşması, dini bayramların özünden uzaklaşıp
Örneğin Almanya’da uzun süre kalan oraya göç etmiş tatile dönüşmesi, iş yeri isimlerinin yabancı kelimelerden
birey ya da gruplarda gözlemlenen değişmeler kültürleşmedir. seçilmesi.
Görsel 3.8: Türk Alman arkadaşlığı Görsel 3.9: Ali Özer’in karikatürü
217