Page 28 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 8.Ünite

XXI. YÜZYILIN EŞİĞİNDE TÜRKİYE VE DÜNYA

8. 2. 5. 11 Eylül Saldırıları ve Küresel Terör

ABD, II. Dünya Savaşı’nın ardından SSCB ile birlikte küresel bir güç hâ-
line gelmişti. Soğuk Savaş sürecinde ABD, Batı Bloku’nun lideri olmuştu.
1991’de SSCB’nin ve Doğu Bloku’nun dağılmasıyla birlikte ABD, dünyanın
en büyük küresel gücü oldu.

ABD, iki kutuplu dünya dengesinin ortadan kalkmasıyla birlikte siyasi gücü-
nü ve sistemini dünyaya benimsetmek amacıyla çeşitli girişimlerde bulundu.
Dağılan SSCB sahasında ve eski Doğu Bloku ülkelerinde siyasi etkisini ar-
Görsel 8.25: Saldırıya uğrayan İkiz Kuleler tırdı. ABD, siyasi gücünü artırdığı ve tek kutuplu dünyada yön verici bir ülke
konumuna geldiği bir dönemde büyük bir terör saldırısı yaşadı. 11 Eylül 2001
tarihinde ABD’nin New York kentinde bulunan Dünya Ticaret Merkezine,
Washington’a (Vaşingtın) ve Pentagon’a sivil uçakların kullanıldığı saldırılar
düzenlendi (Görsel 8.25). Bu saldırılarda Dünya Ticaret Merkezinin iki binası
da çöktü ve burada çalışan binlerce kişi hayatını kaybetti.

11 Eylül Saldırısı, ABD sınırları içine doğrudan ABD’ye yapılan ilk saldı-
rıydı. Saldırı İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya, Çin ve Türkiye dâhil olmak
üzere pek çok devlet tarafından kınandı ve dünya kamuoyunda çeşitli tepki-
lere yol açtı. Dönemin ABD Başkanı George W. Bush (Corc W. Buş), sal-
dırıyı ABD’ye yönelik bir savaş ilanı olarak niteledi. ABD yönetimi ayrıca
bu saldırıyı dünyadaki tüm özgür ve demokratik ülkelere yönelik bir savaşa
benzetti ve bütün dünyayı seferber edeceğini dile getirdi. Bu doğrultuda 12
Eylül 2001 günü yapılan NATO toplantısında NATO’nun 5. Maddesi’nin ha-
yata geçirilmesine karar verildi. Bu maddeye göre NATO üyelerinden birisi
saldırıya uğradığında NATO’nun bunu tüm üyelere yapılmış bir saldırı olarak
kabul etmesi öngörülüyordu.

11 Eylül Saldırısı’nı ülkesine bir savaş ilanı olarak kabul eden ABD yönetimi,
saldırının arkasında olduğuna inandığı ülkelere karşı savaş başlattı. İlk olarak
saldırıyı üstlenen El-Kaide adlı terör örgütünün konumlandığı Afganistan’a
karşı askerî bir operasyon başlatıldı. 7 Ekim 2001’de başlayan bu harekât so-
nucunda Afganistan’daki Taliban yönetimi devrildi. ABD, Afganistan’ı işgal
etti. 11 Eylül Saldırısı’nı desteklediği ve kitle imha silahları bulundurduğu
iddiasıyla ABD, 20 Mart 2003’te Irak’a karşı askerî operasyon başlattı ve
Irak’ı yeniden işgal etti.

ABD kendi politikası için tehlikeli gördüğü İran ve Kuzey Kore’ye karşı Çek
Cumhuriyeti ve Polonya’ya ‘Küresel Füze Kalkanı’ adı altında füze sistem-
leri yerleştirdi. Fakat bunu kendisine karşı bir hareket olarak gören Rusya,
ABD’ye sert tepki gösterdi. 11 Eylül Saldırısı’ndan sonra dünya siyaseti, So-
ğuk Savaş Dönemi’ndeki Doğu-Batı Bloku çatışmasından küresel teröre karşı
mücadele anlayışını benimsedi.

8. 2. 6. Irak ve Suriye’de Yaşananlar

Irak’taki Gelişmeler

Irak’ın 2003’te ABD tarafından işgalinden sonra Irak’ın yeniden yapılandırıl-
ması süreci başladı. ABD tarafından Irak’ın başına getirilen sivil yöneticiyle
yönetimi paylaşacak olan Geçici Hükûmet Konseyi tarafından 13’ü Şii, 5’i
Sünni, 5’i Kürt, 1’i Türkmen ve 1’i Asuri olan 25 bakandan oluşan Irak Hükû-
meti kuruldu.

Libya’daki Kaddafi rejimi sona erdi. Türkiye’de ilk yüz nakli gerçekleştirildi.

2011 2012
250