Page 132 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı

*Hedef alınan ve alınmayan zararlıların doğal düşmanlarını ve faydalı organizmaları da öldürerek yeni
salgınlar oluşturmaktadır (Tiryaki vd., 2010).
Su Kirliği Çeşitleri ve Nedenleri

Günümüzde sadece gözle görülmeyen biçimde değil aynı zamanda kirlilik gözle görülebilir bir noktada-
dır. İnsan tüketimi sonucu karşımıza sıklıkla çıkan su şişeleri, plastikler ve diğer atık ürünler buna örnektir.
Nehir, göl ve okyanuslarımızda yüzen kirleticileri görebiliriz. Bir diğer kirlilik de su yüzeyinde yüzen, suya ve
yaşam alanlarını etkileyen yağ ve benzin atıklarından oluşan kirliliktir. (sutema.org)
Yer altı sularının kirliliği üzerinde çok durulan bir konudur. Genellikle yüksek toksik madde içerikli kirle-
ticiler, tarım ilaçları gibi kirleticilerin toprağın altına sızarak yer altı sularına karışması ile olur. Kimyasal kirle-
ticiler çoğunlukla yeraltı sularına erişerek burada belli bazı kirliliklere neden olmaktadır. (sutema.org) Yeraltı
suları “kaynak” adı verilen yerlerden yeryüzüne çıkabilir ve içme suları olarak tüketilebilmektedir.

T.C. Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı Doç. Dr. Çağatay Güler ve Zakir Çobanoğlu’nun kaleme aldığı “Su
Kirliliği” isimli kitapta şöyle geçer.

“Yer altı sularını kirleten birçok etmen vardır. Evsel atıklar nitrat ve nitrit oranını artırmaktadır. Suda nitrit
bebeklerde methemoglobinemi yapmaktadır. Organik bileşiklerin oksitlenmesi, gübreler sıvı atıklar, nitrojen
bakterileri ile atmosfer hidrojeninin bağlanmasıyla kirlenmektedir. Günümüzde deterjan; pestisit; ağır metal
kirliliği artmaktadır.”

Mikrobik kirlilik önemli bir sorundur. Arıtılmamış suyun içerisindeki mikroorganizmaların sebep olduğu
bir kirliliktir. Kolera tifo gibi ciddi hastalıklara sebep olabilen zararlı bakteri veya virüslerdir. (sutema.org)

Kimyasal kirlilik bir diğer kritik su kirliliği problemidir. Bunlar endüstriyel çiftlik ve enerji santrallerindeki
seri üretime bağlı olarak su kaynakları ve dere kenarlarına fazlaca kimyasal akış olur. Metaller, çözücüler fab-
rikalardan suya verilir, suyu kirletir ve yaban hayatı zedeler. (sutema.org)

T.C. Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı Doç. Dr. Çağatay Güler ve Zakir Çobanoğlu’nun kaleme aldığı “Su
Kirliliği” isimli kitapta kaynağına göre kirlenme çeşitleri şöyle ele alınır:

Endüstriyel Kirlenme: Endüstri kuruluşlarının yaptığı kirlenmedir. Bunlar ya akarsulara bıraktıkları veya
gömerek ya da yağmurla veya sızıntılarla yeraltı sularına karışmasına sebep oldukları kirliliktir. Pet şişeler,
civalı kimyasallar, kimyasal maddeler, bazı boyalar, kurşunlu kimyasallar, petrol ve yağ atıkları, piller örnektir.

Evsel Kirlenme: Evsel atıklardır ve başında lağım ve çöpler gelir. Çöpler ve lağımlardaki mikrobiyal kirlilik
önemlidir. Tifo, dizanteri, hepatit, kolera gibi bulaşıcı hastalıklara sebebiyet verebilirler. Ayrıca deterjanlar,

124