Page 130 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı
P. 130
8. Dinleyicileri gözlemlemek: Dinleyiciler sıkıldı mı, eğlendiler mi, rahatsız mı oldular bunları gözlemle-
mek anlatının ritmini belirleyecektir.
9. Esnek olmak: Masal anlatımında yaratıcılık önemlidir, imgeler değişebilir, planlananın dışında doğaçla-
ma bir cümle söylenebilir. Masalın yazılı haliyle anlatımı birebir olmak zorunda değildir. Sözlü kültür ürünü
demek sürekli değişken, dinamik, organik bir aktarım demektir. Doğaçlama, anlatımın temelidir.
10. Masalı anlamak: bu aşama oldukça önemlidir. Masallar ne anlatıyor, sembolleri ne hissettirdikleri ne
bunları anlamak önemlidir. Bu aşamaya aşağıdaki etkinlikte “masalların sembolleriyle çalışmak” diyeceğiz.
Masalların Sembolleriyle Çalışmak: Masallar sembolik bir dile sahiptir. Masalın gündelik anlamı olduğu
kadar bilinçdışında da bir anlamı vardır. Psikiyatri profesörü olan Carl Gustav Jung bilinçdışının dilindeki
ortak sembolleri keşfetmiş, mitler, masallarda, rüyalarda bunu yorumlamış ve sembollerin evrenselliğini ka-
nıtlamıştır. Masallar, halkların ortak belleğinden çıkmış olduğu için yani anonim oldukları için Jung’a göre
insanlığın ortak bilinçdışının bir ürünüdür. Bunun anlamı, onların evrensel olması, insana dair temel bilgelik
taşıması ve insanın hayattaki eksikliklerini tamamlayarak, hayattaki problemlerle başa çıkma gücü vermesi ve
insanı değiştirmesidir. Masallarda bizi etkileyen yerler, bizim kendi bilinçdışımıza, kim olduğumuza dair bilgi
verirler. Etkinlik masalının sembolleri işleyişte verilmiştir.
Serbest Çağırışım: Kâğıdın başına soru yazılır. Bu soru değişkendir. “Neden bunu hissediyorum?” “Bu
isim bana ne anlam ifade ediyor?” vb. gibi. Ardından hiç duraklamadan 7 dakika boyunca bu soruya cevap
olarak, soruyla alakalı yazı yazılır. Eğer kişi yazarken tıkanırsa “Aklıma gelmiyor” veya “Boş” gibi bir kelime
yazabilir. Bu çalışmada kritik olan şey durup düşünmemek, sadece süre boyunca yazmaktır. Bu çalışmadaki
amaç bilinçdışından bazı ögeleri dışa vurmaktır. Kişi tekrarlayan kelimeleri, şaşırdığı cümleleri çember içine
alarak işaretler. Böylelikle içsel bir farkındalık edinir.
Etkinlik Masalı: Naki Tezel’in, “Gençlik ve Spor Bakanlığı”’ndan çıkmış “Türk Masalları” kitabından “Ke-
loğlan Yedi Kat Yerin Altında” masalıdır. Masal metni burada sunulmuştur.
Pestisit: Zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını azaltmak için kullanı-
lan madde ya da maddelerden oluşan karışımlardır. Tarım ve Orman Bakanlığı “Zirai mücadele araştırma ve
uygulamalarında kullanılan her türlü kimyasal madde ve preparatları” olarak tanımlar. Pestisitler hızlı etki
etmelerinin yanı sıra uygun bir kullanımda olmazsa ciddi sağlık zararları ortaya çıkarmaktadırlar. Pestisitlerin
topraktaki davranışları ve taşınım mekanizmaları şöyledir:
*Yüzey akışı ile eğilimli bölgelerdeki suyun hareketi ile taşınabilirler ve su içinde çözünürler,
*Toprak katı maddelerine tutunarak rüzgâr erozyonu ile hedef bölgeden uzaklaşabilirler. Pestisitler rüz-
122