Page 32 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | 6.Ünite

6. ÜNİTE

ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

A) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru kelimeyi/kelimeleri yazınız.

1. Türk edebiyatında Batılı anlamda ilk tiyatro örneği, ……………….…... tarafından yazılan ..............
.................................... adlı eserdir. Türk edebiyatında sahnelenen ilk tiyatro eseri, ...............................
........................ tarafından yazılan ............................................................... adlı eserdir.
2. Tanzimat Dönemi tiyatrosunda ................................... ve ................................ yaptıkları uyarlamalar
ve çeviriler ile tanınmışlardır.
3. Cumhuriyet Dönemi tiyatrosunda ………………..., ………………………., ……………………..,
…………………, ……………………….. gibi yeni temalar olarak tiyatro eserlerinde işlenmiştir.
4. Metinsiz, suflörsüz, ezbersiz bir şekilde “palanga” denilen meydanda oynanan ……………….…,
geleneksel Türk tiyatrosunun nükte ve cinasa çok önem veren bir türüdür.
5. Geleneksel Türk tiyatrosunun bir türü olan Karagöz; ……………………, ……………………,
…………….., ………………………… bölümlerinden oluşur.

B) Aşağıda numaralar ile verilen özellikleri harf ile verilen tip isimleriyle eşleştirerek harfleri
numaraların yanındaki yay ayraçların içine yazınız.

6. Özellik Tip
( ) 1. Okumamış adam tipi a) Tiryaki
( ) 2. Zengin adam ve mirasyedi tipi b) Çelebi
( ) 3. Kadın tipi c) Zenne
( ) 4. Pineklemekle ömür geçiren tip ç) Karagöz
( ) 5. Görgü kurallarına uygun davra- d) Hacivat
nan, öğrenim görmüş tip

C) Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını ilgili alana yazınız.

7. Meddah hikâyeci, aslında tiyatronun çeşitli kişilerini kişiliğinde toplamış bir aktör; meddahlık da
tek kişilik bir tiyatrodur bir bakıma. Meddah, kahvehanelerde hünerini göstereceği zaman dinle-
yicilerden daha yüksekçe bir sekiye konmuş bir iskemleye oturur; elinde bir baston, omzunda da
büyükçe bir mendil tutardı. Mendili, türlü ses ve şive taklitleri yaparken ağzını, burnunu kapamak
için bastonu da çeşitli gürültüler çıkarmak için kullanırdı. Hikâyesinin üslubu da taklitli bir anlatı-
ya uygulanmıştı. Meddahın hikâyesine başlarken, dinleyici ve seyircilerden kimsenin alınmaması
için “İsim isme, kisb kisbe, semt semte benzer. Geçmiş zaman söylenir; yalan, gerçek dinlenir, vakit
geçer” yollu kalıp ifadelerini sıralardı. Metnin sonunda da sürçü lisan ettikse affola biçiminde özür
dileyen kalıp ifadelere yer verirdi.
Bu parçada meddah ile verilen bilgilerden yola çıkarak Meddahlık geleneği ile orta oyununun
benzer ve farklı yönlerini yazınız.
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................

244