Page 81 - Özel Eğitim İhtiyacı Olan Öğrenciler
P. 81
ÖZEL EĞITIM IHTIYACI OLAN ÖĞRENCILER
Tablo 3. CP’li Çocukların Kaba Motor İşlevlerine Göre Sınıflandırma Sistemi (GMFCS)
Bir kişi, sandalyeye el desteği olmadan oturabilir ve desteksiz olarak hem sandalyeden
Seviye 1 hem de yerden ayağa kalkabilir. İç ve dış mekanlarda rahatlıkla yürüyebilir ve merdiven
çıkabilir. Ayrıca koşma ve zıplama yeteneğine sahiptir.
Bir başka birey, nesneleri kavramak için her iki elini kullanırken sandalyede oturabilir.
Kollarıyla yüzeylere basarak, yerden ve sandalyeden destek alarak kalkabilir. El destekli
Seviye 2
olmayan cihazlar olmaksızın ev içinde ve kısa mesafelerde ev dışında yürüyebilir. Merdiven
çıkarken tırabzana tutunur ancak koşma ve zıplama yapamaz.
Bir diğer kişi normal bir sandalyede oturabilir ancak el işlevlerini desteklemek için ek bel
veya gövde desteğine ihtiyaç duyar. Kollarıyla iterek ve çekerek sandalyeye oturabilir, el
Seviye 3
destekli bir cihazla yürüyebilir ve yetişkin yardımıyla merdiven çıkabilir. Dış mekanlarda
düz olmayan yüzeylerde genellikle taşınır.
Bir kişi, gövde kontrolü ve el işlevleri için özel olarak modifiye edilmiş bir sandalyede
oturabilir. Yetişkin desteği veya yüzeylere basarak oturabilir. Yürüteç ile kısa mesafelerde
Seviye 4 iyi yürüyebilir ancak dış mekânda düzgün olmayan yüzeylerde denge sağlamakta
zorlanabilir ve yetişkin gözetimi gerekebilir. Toplu yaşam alanlarında genellikle taşınır ve
motorlu tekerlekli sandalye kullanabilir.
Fiziksel kısıtlamalar nedeniyle, bazı bireyler baş ve gövde duruşunu yer çekimine karşı
koruyamaz ve istemli hareket kontrolü oldukça sınırlıdır. Yardımcı teknolojiler, oturma
ve ayakta durma işlevselliğindeki kısıtlamaları tam anlamıyla gideremez. Bu seviyedeki
Seviye 5
bireyler bağımsız hareket edemez ve genellikle yetişkinler tarafından taşınır. Ancak
bazıları özel olarak modifiye edilmiş motorlu tekerlekli sandalyelerle kendi başlarına
hareket edebilir.
Ayrıca CP gibi sorunlara yol açabilecek çeşitli risk faktörleri vardır; bu faktörler arasında gebelik sıra-
sında annenin toksik maddelere maruz kalması, doğum sırası komplikasyonlar (örneğin kordon dolanması) ve
doğum sonrası durumlar (örneğin menenjit) yer almaktadır. Aynı zamanda geçmişte ölü doğum yapmış olmak,
gebelikler arasındaki kısa süre, epilepsi, ailede motor gelişim sorunları, prenatal dönemde bebeğin yetersiz
büyümesi, ters bebek pozisyonu, erken doğum gibi ek risk faktörleri de CP'nin tetikleyicileri arasında sayılabilir.
Tablo 4, bu tür sürekli sağlık sorunlarının olası nedenlerini özetlemektedir.
Tablo 4. Süreğen Hastalığa Neden Olan Faktörler
Doğum Öncesi Nedenler Doğum Sırası Nedenler Doğum Sonrası Nedenler
Anne-babadaki kalıtsal Erken doğum (37 hafta ve öncesi) Ateşli hastalıklar (menenjit gibi)
hastalıklar
Kan uyuşmazlığı Geç doğum (42 hafta sonrası Yetersiz beslenme
doğum)
Anne yaşının 15’ten az ve 35’ten Bebeğin oksijensiz kalması Savaşlar
fazla olması
Yetersiz beslenme Doğum sırasında travmaya maruz Zehirlenmeler
kalma
Düşük sosyo-ekonomik düzey Düşük kilolu doğma Boğulmalar
Çoklu doğumlar Havale, nöbet geçirme
Gebeliğin ilk 3 ayında geçirilen
hastalıklar (bulaşıcı ve viral
hastalıklar)
81