Page 92 - DESEN 10

3. ÜNİTE DESEN ÇALIŞMALARINDA NESNE ETÜTLERİ

OKUMA PARÇASI

LEONARDO da VİNCİ’NİN DOĞA
ÇALIŞMALARI
Peyzajın saf tasvirleri, diğer bir deyişle doğru-
dan gözlemlenen doğayı tasvir etmek, Leonar-
do’nun döneminde yeni bir çalışma alanı idi.
Atölyede eskizler veya modellerden kopyala-
nan ögeler yardımıyla bir manzara oluşturmak
geleneksel bir yaklaşımdı. O zamanlar sanat-
çıların temel görevi doğayı taklit etmek olsa
da o zamana kadar hiçbiri dışarı çıkıp gerçek
bir manzara resmetmemiştir. Peyzaj, dönemin
kompozisyonlarında ana özne olan insan figü-
rünü desteklemek için tasarlanmış bir aksesuar
olarak görülüyordu. Bu nedenle Leonardo’nun
gerçek İtalyan manzaralarını betimleyen çizim-
leri büyük önem taşımaktadır.
Klasik zamanlarda bitkiler, esas olarak iyileşti-
rici güçleri nedeniyle incelendi. Hristiyan Orta
Çağ’da buna sembolik bir boyut eklendi. (Ör-
neğin Müjde resimlerinde zambak Meryem’in
saflığının bir sembolü olarak görünür.) Leonardo
ilk resimlerinde görsel söz dizimini genişletmek
için sembolik bitkiler de kullandı. 1490’larda
anatomi ve orantıya karşı ilgisi, atlarla ilgili çalış-
malarında da görülmektedir. Bu bakış açısı bota- Görsel 3.13: Zambak (Detay),1480-85, Leonardo
nik konusundaki çalışmalarını kökten değiştirdi. da Vinci, Kraliyet Kütüphanesi, Windsor
Leonardo, bitkilerin oluşum ve büyüme süreci-
ni anlamak için dikkatini şeklin görünümünden
uzaklaştırdı ve ışığın, toprağın ve suyun bitkiler
üzerindeki etkilerini araştırmaya başladı. Bitkile-
rin beslenmesi için suyun önemini fark etti.
Leonardo için resim; heykelden, müzikten ve
şiirden üstün en yüce sanat ve insana bahşedil-
miş bilgilerin toplamıydı. Sadece objelerin dış
görünüşlerini ve şeylerin ardındaki nedenleri
araştıran tabiat felsefesine denk olabilirdi. Ger-
çekliğin ve hayal gücünün her yönü temsil edi-
lebilirdi bu nedenle sanatın sunduğu olanaklar
sonsuzdu.
Okuma parçasında anlatılanları sanatçının dünya resim
sanatına yaptığı katkıları vatan sevgisi, dürüstlük, sabır, Görsel 3.14: Bethlehem Yıldızı ve Diğer Bitkiler,
sorumluluk değerleri açısından değerlendirerek düşünce- 1505-07, Leonardo da Vinci, Kraliyet Kütüphanesi,
lerinizi söyleyiniz. Windsor
Kaynak 1: https://www.wga.hu/frames-e.html?/html/l/leonardo/11nature/index.html
Kaynak 2: Debolini, F. (1998). Art book Leonardo da Vinci, Dost Kitabevi, 6.

90