Page 11 - DESEN 11

KİTABIN TANITIMI

Ünite numarası
ve adını gösterir. 1.ÜNİTE
“Dış hatları anlamak için bedenin iç yapısını bilmek gerekir.
DESEN ÇALIŞMALARINDA Ressamın, hangi harekete hangi sinirin ve kasın neden
olduğunu bilmesi için sinirlerin, kemiklerin, kasların ve
ANATOMİ ÇİZİMİ tendonların anatomisini bilmesi gerekir.”
Leonardo Da VINCI
Kavramlar Neler Öğreneceksiniz? Ünite Konuları
Ünitede yer alan • Anatomi • Desen çalışmalarında anatomi • 1.1. Figürde Anatomi
kavramını
kavramlar bu • Dissection • İnsan anatomisinin iskelet ve kas
• Kadavra
yapısını
bölümde yer alır. • İnsan anatomisinin iskelet ve kas
yapısını çizmeyi
• İnsan anatomisinde uzuvların biçimini
ve yapısal özelliklerini çizmeyi
• Farklı sanatçıların desenlerinden
faydalanarak anatomi çizimleri
Ünite karekodu yapmayı
bu bölümde yer
alır.
“Neler Ünite Ünite
Öğreneceksiniz?” konuları tanıtım
bu bölümde yer alır. bu karekodu
bölümde bu
yer alır. bölümde
yer alır.

4. ÜNİTE DESEN ÇALIŞMALARINDA PORTRE
Ünite numarası 4. DESEN ÇALIŞMALARINDA PORTRE önemli bir kriterdir. Sanatçının bu benzetmenin yanı sıra sanatsal plastik unsurları da yetkinlikle kullana-
ve adını gösterir. HAZIRLIK ÇALIŞMALARI bildiğini göstermesi gerekir. Portre o zaman bir sanat eseri niteliğine ulaşabilir.
Sanatçı, portrelerinde kendi yüzünü ya da başkalarının yüzünü kullanır. Çizgi, boya veya mermer ile
Hazırlık soruları 1. Ayna karşısında başınızı farklı yönlere çevirerek saç, kaş, göz, burun, kulak, ağız anatominizi yapılmış yüzler sanat yoluyla hayat bulur. Günümüzden geleceğe, geçmişten günümüze bir köprü gö-
revi üstlenen portreler; farklı düşüncelerin, beğenilerin, yaşam biçimlerinin ortaya konduğu bir belge
cilt ve yüz biçiminizin yapısal özelliklerini inceleyiniz. Kendi yaş grubunuzdaki arkadaşlarınızla
niteliğini taşır.
karşılaştırarak benzerlik ve farklılıklarınızı belirtiniz.
bu bölümde yer 2. Farklı yaşlardaki insanların (yaşlı, genç, çocuk) başını ve yüz şekillerini anatomik açıdan Duygu, düşünce ve çoşkuların dışa vurulduğu ve yüze yansıtıldığı bir sanat olan portre insan yüzüne
ayrı bir önem verir. Sanatçıların bir sanat eseri olarak portre yapmalarındaki amaçları arasında güzellik,
inceleyerek farklılık ve benzerliklerini arkadaşlarınızla paylaşınız.
beğeni, miras, gösteriş, kalıcılık, zenginlik, dinî tasvirler, ekonomi ve hayal gücünün yansıtılması gibi
alır. 4.1. PORTRE NEDİR? nedenler gösterilebilir.
PERFORMANS
İnsanın yüzü, kimliğidir. İnsanlar sevinçlerini, üzüntülerini, sıkıntılarını kısacası tüm hislerini yüzleri ile
yansıtırlar. Bu yansımalar en iyi şekilde portre sanatı ile ifade edilir. Ressam portre yaparken model aldı- • Baş anatomisini oluşturan bölümlerin fotoğraf ve çizimleriyle ilgili görseller araştırarak desen
ğı kişinin o andaki görüntüsünü, modelin ruh hâlini, yüz ifadesini resim yüzeyine yansıtır. Bu çalışmalarla çalışmalarınızda faydalanmak üzere bir görsel dosya hazırlayınız.
portrede ifade, duruş ve bakış kavramları gelişmiştir. • Bir kız ve bir erkek arkadaşınızın başını değişik açılardan (önden, yandan, arkadan, alttan)
İnsanın fiziksel özelliklinin yanında sevinç, hüzün, mutluluk, keder ve korku gibi his durumları en kolay fotoğraflayarak desen çalışmalarında kullanmak üzere bir görsel dosya oluşturunuz.
yüzden ve bakışlardan anlaşılır. Dolayısıyla portre insanın fiziksel yapısında görülmeyen, soyut ruhsal • Çeşitli sanatçılara ait portre çeşitleriyle ilgili çizimlerden desen çalışmalarınızda faydalanmak
durumlarını yüz aracılığıyla dışa vurarak anlatmaya çalışır. Ressamın kişinin ruhsal durumunu, fiziksel üzere bir görsel dosya oluşturunuz.
karakteristik özelliklerini portreye yansıtma becerisi de bu anlamda portreciliğin hem en önemli hem
de en zorlayıcı yönüdür.
Portrede modelin fiziksel, ruhsal özelliklerini, karakteristik yapısını vurgulayabilmesi için sanatçının çiz- 4.1.1. Portre Tanımları
gisi, üslubu ve estetik kaygıları eşliğinde teknik becerisiyle derinlik, hacim gibi resimsel değerleri doğ-
ru kullanması önemlidir (Görsel 4.1 ve 4.2). Portrenin modele benzemesi portrenin başarısı açısından Portre sanatının ilk örnekleri Antik Mısır uygarlı-
ğında karşımıza çıkmaktadır. Eski Mısır’da ölüm-
den sonra tekrar yaşam inancının etkisi ile firavun
ve soyluların tabutlarının üzerine portrelerinin
yapıldığı bilinmektedir. Mezopotamya ve Sümer
sanatında, Mısır’da olduğu gibi nesnel bir resim
anlayışı söz konusudur. Yunan sanatında İskender
döneminde imparatorların portreleri sikkelere ba-
sılmış, heykelleri ve büstleri imparatorluğun en
uzak köşelerine dek ulaştırılmıştır. Roma İmpara-
torluğu Dönemi’nde Yunan sanatı devam etmiş
ancak amacı farklılaşmış kişilerin; bireysel özellik-
leriyle dönemin soyluluğu, ağırbaşlılığı portrelere
yansımıştır. Bizans ve Orta Çağ sanatında doğal-
lıktan uzak kutsal ve simgesel bir anlatım kullanıl-
mıştır.
Rönesans Dönemi eserlerindeki insan figürleri;
güçlü dış hatlara, kusursuz bir perspektife ve mü-
kemmel ölçülerde bir insan anatomisine sahiptir
(Görsel 4.3). Bu dönemde insan anatomisindeki
ideal ölçü ve oranlar üzerine incelemeler yapılmış,
Görsel 4.1: Otoportre, 1882, Paul Cezanne (Pol Görsel 4.2: Édouard Manet (Edvırd Mene)’in Portresi,
Sezan), Budapeşte Güzel Sanatlar Müzesi, Macaristan 1868, Edgar Degas (Edgır Dega), Metropolitan Müzesi, insan vücudu ve başının ölçüleri yeniden değer- Görsel 4.3: La Belle Ferroniere, 1490, Leonardo da
ABD lendirilmiştir. İnsan figürü çiziminde bir baş, birim Vinci, Louvre Müzesi, Fransa
150 151