Page 11 - DESEN 11

KİTABIN TANITIMI

Uygulama bu bölümde yer alır. İnceleme bu bölümde yer alır.

11.4.1.4. Canlı Modelden Farklı Duyguları İfade Eden Portreler

• Farklı duyguları ifade eden görselleri inceleyiniz (Görsel 4.34).
• Görsellerde hangi duyguların ifade edildiğini görselin altındaki boşluğa yazınız.

a) b) c)

ç) d) e)

f) g) ğ)

h) ı) i)
Görsel 4.33: Nicolas Rubens,1619, Peter Paul Rubens, Albertina Müzesi, Viyana, Avusturya Görsel 4.34: Duygu ifadelerini gösteren çeşitli portreler
122 123

Okuma parçası bu bölümde yer alır. Ölçme ve değerlendirme bu bölümde yer alır.

YUNAN MİTOLOJİSİNDEN BİR HİKÂYE
Çağımızın sanat tarihçisi E. H. Gombrich [Gombriç (1909-2001)], Batı sanat tarihini (büyük ölçüde RÖPRODÜKSİYON ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU
resim) gerçeğin en canlı betimlerini yapma araştırması olarak tanımlamıştır. Bu yanılsamayı yaratma- Bu form, kendinizi değerlendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Aşağıda verilen ölçütlere göre desen
da kullanılan teknikler yani uygulama yöntemleri ise perspektif, kısaltım (rakursi), üç boyut verecek çizimi alanındaki çalışmalarınızı değerlendirerek sizi en iyi şekilde ifade eden seçeneğin altına ( )
gölgeleme ve uzamsal derinlik yanılsamasına yol açacak öteki uygulamalardır. Rönesans’ta yeni pers- işareti koyunuz.
pektif kuramları, yağlı boyanın mükemmel dokusu ve zenginliği, sanatçının doğanın daha inandırıcı bir
“kopyası”na ulaşmasına giderek olanak tanımıştır.
Büyük Plinius’un (Gaius Plinius Secundus s. 23-79), yazmış olduğu “Naturalis Historia (Naturalis His- 11.2.1.1. Seçtiği bir sanatçının iç mekân desenlerinden kopya çalışmalar yapar.
torya)” adlı kitabında, MÖ 5. yüzyılda yaşamış olan Zeuxis (Zeuksis), adlı ressam ile aynı dönemde 11.2.1.3. Seçtiği bir sanatçının dış mekân desenlerinden kopya çalışmalar
yaşayan Efesli Parrhasius (Parrasiyus) adlı ressamın kimin daha büyük sanatçı olduğu konusunda yapar. DERECELER
girdikleri iddiadan söz edilmektedir. Buna göre, Zeuxis, o derecede inandırıcı bir natürmort yapmıştır ki
uçan kuşlar tabloya konup orada gördükleri üzüm resimlerini gagalamak istemişlerdir. Bu anlatıda sözü
edilen teknik trompe l’oeil (thom löyl) yani gözü aldatmaktır. Bu Fransızca terim ilk olarak 1893 yılında,
ilk örnekleri Batı sanat tarihinin başlangıcına uzanan özel bir betimleme türünü tanımlamak üzere aşa- Evet Hayır Kısmen
ğılayıcı bir terim olarak kullanılmıştır. Bu durumun tipik özelliği, seyircinin en azından ilk bakışta imgeyi BECERİLER
aslında sadece temsil ettiği nesnenin kendisi olarak algılamasına yol açan olağanüstü bir doğalcılığıdır. 1. Resim kâğıdımı, resim kalemlerimi altlık veya şövalemi hazırladım.
Bu benzerliği sağlamak için sanatçının resmin ister içinde ister dışında olsun hiçbir ayrıntıyı gözden ka-
çırmaması gerekir. Örneğin tablonun içindeki ışık kaynağı, tablonun kendisine vuran ışıkla uyuşmalıdır
yani farklı bir açıdan gelmemelidir. Betimlenen imgelerin boyutları temsilî yapılan nesnelerinkiyle aynı
olmalıdır. Resim yapma ediminden iz olmamalı ve fırça darbeleri saklanmalıdır. Renk ve dokular gerçek
nesnelerinkilerle uyuşmalıdır. Genel bir ifadeyle aslında kompozisyon özenli bir yapılandırmanın ürünü 2. Ders kitabı içerisindeki iç mekân ve dış mekân görsellerinden oluşturduğum
olmalıdır ama öte yandan nesnelerin planlandığına ya da biçimsel olarak düzenlendiklerine ilişkin en görsel dosyasından çizim için bir resim seçtim.
ufak bir belirti gözükmemelidir.
Büyük Plinius’un kitabında sözünü ettiği sanatçıların yapıtları günümüze dek gelmemiştir. Ancak ya- 3. İç mekân görselleri içinde yer alan obje, figür ve araç gereç gibi nesneleri
zında anlatılanlardan ve onlardan türemiş çoğu eski Yunan ve Roma Dönemi mozaik yapıtların ayakta belirleyerek işaretlemeler yaptım.
kalanlarından yanılsamanın resimdeki yerinin çok önemli olduğu anlaşılmaktadır.
DİKMEN, Ö. G. B. Görsel Sanatlar Bağlamında Gerçeklik ve Yanılsama, s. 279, ULUSLARARASI SANAT SEMPOZ YUMU, 2015.
Metinde yer alan sanatçıların kendini ifade edebilme ve öz güvenleri hakkında yorum yapınız. 4. Dış mekân görselleri içinde yer alan ağaç, yol, dağ ve tepe gibi yerleri
belirleyerek işaretlemeler yaptım.
5. Görseli inceledikten sonra daha önceden belirlediğim işaretlemelere bağlı
kalıp basit eskiz çizgileri ile geometrik altyapısını kurgulayarak mekân görselini
ortaya çıkardım.
Programda 6. Kurguladığım geometrik alt yapıyı araştırma çizgileri ile çizdim.
yer alan 7. Desen kurallarını dikkate alıp farklı kalınlıktaki resim kalemleri ile mekân
değerler içindeki obje, figür, araç gereç gibi form ve biçimleri ortaya çıkararak çizimi
gerçekleştirdim.
ve konu 8. Görsel üzerindeki detaylara dikkat edip çizim üzerinde son düzeltmeleri
yaptıktan sonra çizimi tamamladım.
başlıkları
bu bölümde Değerlendirme: Çalışmalarınızı verimli şekilde sürdürebilmeniz için işaretlediğiniz “kısmen” ve
“hayır” seçeneklerindeki becerileri tekrar çalışmalısınız.
yer alır. 74 Görsel 2.21: Zeuxis ve Parrhasius Arasında Bir Yarışma,1630, Matthäus Merian (Matiyus Meriyın), 75
Sanat ve Tarih Arşiv Koleksiyonu, Berlin
9