Page 32 - DESEN 9

1. ÜNİTE DESENİN TANIMI VE ÇEŞİTLERİ

OKUMA PARÇASI

DESEN BİÇİM DEĞİLDİR
Degas (Döga) resimden söz etmeyi severdi,
başkasının söz etmesine ise pek katlanamazdı.
(…)
Ona: “İyi ama desen deyince ne anlıyorsunuz?’’
diye sorardım. Yanıt verirdi: “Desen biçim de-
ğildir. Biçimi görmenin yoludur.” (…)
Söylemek istediği şey konusunda bir varsayı-
mım vardı kuşkusuz. ”Yerleştirme” dediği şey-
le, yani nesnelerin uygun biçimde betimlenme-
si ile “desen” dediği şeyi, yani bir sanatçının
gerek görme gerek uygulama biçiminin o doğ-
ru betimlemeyi, örneğin aydınlık kutuyla elde
edilen betimlemeyi özel olarak bozmasını karşı
karşıya koyuyordu.
Bu tür bir kişisel hata şeyleri çizgiyle, gölgelere
betimleme çalışmasının bir sanat olabilmesini
sağlar. (…)
Sanatçılar içinde durum bambaşkadır. Sanatçı-
Görsel 1.33: Edouard Manet (Eduvard Mone)
nın değeri, bir figür, bir sahne ya da bir manzara Yarışlarda, 1865, Edgar Degas (Edgar Dögea),
üstünden, bir kişinin yatkınlığında istencini de Metropolitan Müzesi, ABD
gereksinimlerini de aktarım, yeniden biçimlen-
dirme gücünü de açığa vuran aynı yöndeki ya
ada eğilimdeki bir takım eşitsizliğe bağlıdır.
Bu saydıklarıma şeylerde rastlanmaz; iki farklı
kişide de aynı olmazlar asla.
Dolayısıyla, Degas’ın sözünü ettiği “görme
biçimi” geniş anlamda anlaşılmalı, var olma,
yapabilme, isteme biçimi gibi şeyleri de içer-
melidir.
Degas, sanırım, Zola’dan duyduğu, Zola’nın
da Bacon’dan duyduğu, Sanat’ı tanımlayan
şu sözü sık yenilerdi. Homa additus naturae.
(Doğaya eklenmiş insan.) geriye bu sözcükle-
rin her birine bir anlam kazandırmak kalıyor
yalnızca.(…)

• Dürüstlük, sabır, sorumluluk değerleri Görsel 1.34: Dökümlü kumaşlı figür çalışması, 1857-
açısından okuma parçası hakkındaki 58, Edgar Degas, Metropolitan Müzesi, ABD
düşüncelerinizi söyleyiniz.

Kaynak: Valery P. (2018), Degas Dans Desen. (Çev. Orçun Türkay, O). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

30