Page 11 - GENEL SANAT TARİHİ 10
P. 11
KİTAP TANITIM SAYFASI
Ünite Başlığı Karekod
Ünitenin kapağında ünitenin Metinlerle ilgili çeşitli etkinlik-
başlığını gösterir. ler, ünite sunuları, genel ağ,
görsel kaynakça, cevap anah-
tarı, ölçme ve değerlendirme
Ünite sorularının bulunduğu yerleri
gösterir.
Hangi ünitenin başlayacağını
gösterir. GÜZEL SANA TL AR LİSESİ
1. 1. ÜNİTE
ÜNİTE
Anahtar Kavramlar
AVRUPA
Üniteye özgü terim ve kavram- SANATI
lardır.
Kavramlar
• Barok Sanat • Maniyerizm • Romanesk Sanat • Rönesans Dönemi Sanat
• Gotik Sanat • Neoklasisizm • Romantizm
Neler Öğreneceksiniz?
Bu ünitede
1. Romanesk ve Gotik sanatın ortaya çıktığı dönemin dinî, sosyal ve kültürel özellikleri ile skolastik
düşünce arasındaki ilişkiyi,
Ünitedeki kazanımların olduğu 2. Romanesk ve Gotik sanatın genel özelliklerini,
bölümdür. 3. Rönesans sanatının oluşumunu hazırlayan sebeplerle Rönesans Dönemi mimari, heykel ve resminin
genel özelliklerini,
4. Maniyerizm, barok, rokoko, Neoklasisizm ve romantizm akımının özelliklerini öğreneceksiniz.
Ünite karekodu Ünite sunu
karekodu
12 13
Üniteye Başlarken
Öğrencilerin üniteye dikkatini
çekmek için yapılan bölümdür. GENEL SANAT TARİHİ AVRUPA SANATI
ÜNİTEYE BAŞLARKEN BİLGİNİZ OLSUN Skolastik felsefe Hıristiyanlık inancının getirmiş olduğu emir ve yasakların
temellendirilmesi, sistematik bir biçimde derlenip toparlanması yönündeki gayretin
bir ürünü olan ve daha çok manastır, katedral okulları ve üniversitelerde öğretilip
geliştirildiği için okul felsefesi olarak da adlandırılan felsefedir. Skolastik felsefede
1. Orta Çağ Avrupası'ndaki sanatçılar ve eserleriyle ilgili neler biliyorsunuz? Söyleyiniz. ideal sanat dini konu alan, dinin üstünlüğünü vurgulayan ve dini yaymaya hizmet
eden sanat olarak algılanmıştır.
2. Rönesans hakkında neler biliyorsunuz? Söyleyiniz.
Romanesk Sanat
Konu Başlığı 1.1 AVRUPA’DA SKOLASTİK DÖNEM, Roma sanatından etkilendiği için “Roma üslubunu andıran” anlamına gelen terimle adlandırılan romanesk
ROMANESK VE GOTİK SANATI sanat, Karolenj ve Otto dönemlerinin katkısıyla IX ve XII. yüzyıllar arasında Orta Çağ Avrupası'nda etkili
olmuştur. En iyi örneklerini XI ve XII. yüzyıllarda veren romanesk sanat, Gotik sanata kadar tüm Batı Avrupa’da
Avrupa’da IV. yüzyılın ikinci yarısı gerçekleşen Kavimler Göçü neticesinde 476 yılında Batı Roma İmparatorluğu ortaya çıkan sanat ürünlerinde görülmüştür. Avrupa’da kilisenin güçlenmesiyle paralellik gösteren akım;
yıkılmış ve Avrupa’nın siyasal birliği bozulmuştur. Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkıldığı bu tarihten 1453 yılında ağırlıklı olarak manastır, kilise, katedral ve anıtsal mezar gibi dinî mimari alanlarda ürünler vermiş; saray,
Ünite içindeki konu başlıklarını İstanbul’un fethine kadar olan süreç “Orta Çağ” olarak adlandırılmıştır. Siyasi birliğin bozulmasıyla halk; güvenlik şato, kale gibi yapılarda da uygulanmıştır. XII. yüzyıldan sonra Avrupa’da görülen, düzenli bir plana sahip,
her iki yanında kuleleri olan tek girişli yapılar; Haçlı Seferleri esnasında ilk defa karşılaşılan, İstanbul surları
kaygısıyla varlıklı kişilerin himayesi altına girmiş, böylelikle güçlü derebeylikler oluşmuş ve küçük devletçikler
ve İslam ülkelerindeki kalelerden esinlenilerek inşa edilmiştir (Görsel 1.1).
içerir. ortaya çıkmıştır. Yeni kurulan bu devletçikler, topraklarını korumak ve etki alanlarını genişletmek için sürekli
mücadele içinde olmuştur. VI. yüzyıldan itibaren Hristiyanlıkla tanışan bu topluluklar, sadece Avrupa’nın
güneyinde yaygın olan Hristiyanlığın tüm Avrupa’ya yayılmasını sağlamıştır. Avrupa’da güç kazanan kilise,
IX. yüzyıldan sonra çatışma içerisindeki Avrupa uluslarını din çatısı altında birleştirmeye çalışmıştır. Roma
gelenekleri ve Avrupa’ya yeni gelen kavimlerin yerel özellikleri, Hristiyanlık dininin getirmiş olduğu kurallarla
kaynaşarak Avrupa kültürünün temellerini oluşturmuştur (Harita 1.1).
Alt Konu Başlığı
ANGILLAR FRANKOVİLER GEPİDLER
Asıl konu başlıklarının alt LOMBARTLAR OSTRO ALANLAR
GOTLAR
başlıklarını ifade eder. SÜEVLER OSTROGOTLAR HUNLAR VİZİGOTLAR
OSTROGOTLAR
VANDALLAR
250km
Göç Yolları
Harita 1.1: Kavimler Göçü haritası
Görsel 1.1: Romanesk Dönem katedral plan çizimi
Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılışından sonra Avrupa’da yaşanan siyasi iktidarsızlık, V. yüzyıldan itibaren
Hristiyanlığın Avrupa’da yayılması ve güç kazanmasını sağlamıştır. Avrupa toplumları; felsefe, bilim ve
sanatta dini referans almıştır. Avrupa’da kilise çatısı altında IX ve XII. yüzyıllar arasında romanesk sanat, XII Mimari
ve XV. yüzyıllar arasında skolastik felsefenin belirlediği kurallar içinde Gotik sanat etkili olmuştur.
Skolastik düşüncenin etkisi ile Orta Çağ sanat faaliyetlerinde ağırlıklı olarak anıtsal mimari, kilise ve manastır Romanesk sanat, Avrupa toplumlarının hem kendi içlerinde hem diğer devletlerle sürekli savaş içerisinde
ön plana çıkmıştır. İnşa edilen manastırların faaliyetleri sadece dinî eğitimle sınırlı kalmamış; manastırlar, olduğu bir siyasal otorite boşluğu döneminde kilise çatısı altında ortaya çıkmıştır. Dönemin en önemli
dinî düşünceyi tüm yaşam alanlarına yaymak amacıyla sosyal, kültürel ve sanat etkinlikleri yürüten yapıları durumundaki manastırlarda yetişmiş din adamları, aldıkları sanat ve mimarlık eğitimlerinin
Bilgi Metni merkez konumuna yükselmiştir. Resim, heykel ve mimari; sanat olarak kabul edilmemiş, dine hizmet etkisiyle dinin gücünü simgeleyen çok sayıda kilise ve katedral yapmıştır. Bu üslup, Avrupa’nın birçok
eden tamamlayıcı unsur olarak düşünülmüştür. Skolastik düşünce, Avrupa’da tüm alanlarda Rönesans’ın
ülkesinde etkili olmasına rağmen üretilen sanat ürünlerinde tam bir üslup birliğinden söz edilemez.
doğduğu XIV. yüzyıl sonlarına kadar etkinliğini sürdürmüştür. Orta Çağ’daki siyasi, dinî ve kültürel şartlar;
Avrupa sanatında romanesk ve Gotik üslupların doğmasını sağlamıştır.
14 15
Konu ile ilgili metinleri içeren
bölümdür.
Görsel Görsel Açıklaması
Metin içinde bahsi geçen Görsellerin açıklamalarını
görselleri içerir. içeren bölümdür.
9
