Page 150 - GENEL SANAT TARİHİ 9
P. 150
GENEL SANAT TARİHİ
Japonlar bu seramikleri, ölen
hükümdarlarının höyük olarak
tanımlayabileceğimiz mezarlarına
hediye olarak koymuşlardır. Milattan
sonraki Japon Dönemi, Asuka
(Yamato) Dönemi (552-645) ile
başlamaktadır. Özellikle Japonya’nın
güney bölgelerinde güçlenen
Yamatolar ülkeyi birleştirme amacıyla
çalışmalar yapmışlardır.
Bu dönemde Japon kültürü Budizm’le
tanışmış ve Çin kültürünün etkisi altına
girmiştir. Bu yeni etkilerle birlikte
büyük Budist tapınakları yapılmaya
başlanmış, içleri tanrı heykelleri ve
duvar resimleri ile donatılmıştır (Görsel
6.15). Nara Dönemi’nde (710-794)
Görsel 6.15: Japon Budist Tapınağı, Höryü-ji, Japonya Budist etkiler daha da artmış Japonlar
tarafından özümsenmiştir. Budizm’e
ait dinî kitaplar çoğaltılmış ‘‘emaki’’ adı verilen boyalı el kaydırma resimleri ile süslenmiştir. Heiyan
Dönemi’nde (794-1185) Budist toplulukların etkisi ile büyük tapınaklar yapılmış, tapınak duvarlarına
‘‘mandala’’ adı verilen dinî içerikli resimler asılmış ve yine ‘‘raigozu’’ adında yeni resim teknikleri oluşmaya
başlamıştır. Bu resimler, Japon resminde önemli bir yeri olan Yamato-e resimlerinin arkaik örnekleri
olarak tanımlanmıştır. Yamato-e
resimleri, Çin etkilerinden sıyrılma
çabalarını yansıtan Japon sanatının öz
resimleri olarak değerlendirilmektedir
(Görsel 6.16).
Kamakura Dönemi’nde (1185-1333)
Japon sanatına gerçekçi tarzda yapılmış
heykel, resim ve portre çalışmaları
girmiştir. Aşikaga ya da Muromaçi
Dönemi’nde (1333-1573) Çin etkileri
yeniden canlanmış ve bu bağlamda yeni
tapınaklar yapılmıştır. Bu dönemde çok
renkli emaki resimler terk edilmiş ve Çin
Görsel 6.16: Japon Yamato-e Resim, Heiyan Dönemi, Tokyo kökenli tek renkli mürekkeple yapılmış
manzara resimleri yaygınlık kazanmıştır.
Momoyama Dönemi (1573-1615) gösterişli, büyük boyutlu yapılar ve bu yapıların duvar ile kapılarına
yapılmış yine gösterişli renkli resimleri ile ön plana çıkmaktadır. Edo ya da Tokugawa Dönemi
(1615-1867) sanat açısından oldukça karmaşık bir dönemdir. Bu dönemde Japon toplumu üzerinde
Budizm’le birlikte Konfüçyüs ve Şinto dininin etkisi gözlemlenmiş, büyük boyutlu yapıların ve
resimlerin oranında artış olmuştur. Eski geleneklerin, Yamato-e geleneğinin, Çin ve Batı etkilerinin
görüldüğü bir sanat ortamı oluşmuştur. Bu çoklu sanat anlayışından Ukiyo-e olarak adlandırılan,
dinin etkisinden sıyrılmayı amaçlayan sanat anlayışı sivrilmiş; resimlerin konusunu artık güzel
kadınlar, tiyatro, sumo güreşleri, doğa ve manzara resimleri oluşturmuştur. XVII. yüzyılda
Japonya’da porselen üretimi başlamış ve Batı’ya ihraç edilmiştir. XIX. yüzyılla birlikte Batı ile siyasi
ve ticari ilişkiler sıklaşmış, bunun neticesinde modernleşmeye karşı istek artmış ve Batı etkili Japon
sanatı yayılmıştır.
148