Page 148 - GENEL SANAT TARİHİ 9

GENEL SANAT TARİHİ

Heykel-Kabartma

Persler tarafından yapılan sarayların duvarlarında çok sayıda heykel ve kabartma bulunmaktadır. Bu
heykel ve kabartmalarda Persler, imparatorluklarının gücünü göstermeyi amaçlamışlardır. Özellikle
apadanaların basamak kısımlarında bulunan kabartmalar titizlikle betimlenmiştir. Kabartmalarda
hediye sunmak için gelenlerin Perslerin dünya
hâkimiyetlerini kabul ettikleri anlaşılmaktadır.
Çok farklı ırklardan insanların bulunması perslerin
gücünün göstergesi olarak görülmektedir. Bu
kabartmalarda Pers kralının maiyet alayını ya da
Perslere tabi kavimleri hükümdara armağanlar
getirirken uzun şeritler hâlinde tanımlamaktadır.
Esas itibarıyla klişe hâline gelmiş birtakım
motiflerin tekrarından ibaret bulunmakla beraber
bu motifler Perslerin kültür hayatı için önemli
belgeler teşkil etmektedir (Görsel 6.12).
Pers heykel sanatı geleneksel özelliklerinin yanı
Görsel 6.12: Apadana sarayı kabartmaları, Persepolis
sıra Yunan heykel sanatının etkisi olarak kabul
edilen üç boyutluluğa da sahiptir. Heykel ve kabartmalarda insan vücudu; başı yandan, göğsü
önden, bacak kısımları da yandan verilmiştir.

6.3 ÇİN

SANATI

Dünyanın kadim medeniyetlerinden biri olan Çin, Sarı Nehir Vadisi’nde yaşayan kabilelerin
birleşmesi ile oluşmuştur. Çin tarihi, ilk olarak beylikler ve hanedanlık dönemleri olarak ikiye
ayrılmıştır. Beylikler döneminde seramik sanatı ve dokumacılık, özellikle ipek dokumacılığı
gelişim göstermiştir.
Çin’in ilk yapı örnekleri basit kerpiç ve ahşap
yapılardır. Qin Hanedanlığı’nın (MÖ 221-206) en
ünlü yapısı günümüze kadar ayakta kalmış ve
önemini korumuş olan Çin Seddi’dir. Bu yapı,
Türk ve Moğol saldırılarına karşı korunmak
amacıyla inşa edilmiş ve yapımı uzun yıllar
sürmüştür. Yapının toplam uzunluğu yaklaşık
6.700 km genişliği 6-7 metredir. Yüksekliği 2-12
m arasında değişmektedir. Bu dönemin başka
bir önemli yapısı Qin Huang Shi Di (Kuin Hang Şi
Di) Anıt Mezarı ve Terra Kotta Ordusu’dur. Pişmiş
topraktan yapılmış binlerce askerden oluşan bu
Görsel 6.13: Terra Kotta Ordusu, Şensi, Çin
ordu, imparatoru yeni hayatında koruması için
yapılmış ve imparatorun anıt mezarının içerisine konulmuştur (Görsel 6.13).
Han Hanedanlığı (MÖ 206- MS 220) Dönemi’nde büyük şehirler oluşmuş, Orta Asya ve Avrupa ile
ticari ilişkiler kurulmuş, mimari alanda yenilikler ortaya çıkmıştır. Konfüçyüsçülük, Taoculuk ve
Budacılıkla gelişen fikirler topluma yayılmış, tapınak ve saray mimarisi ortaya çıkmıştır. III ve VI. yy
arasında kurulan hanedanlık dönemlerinde resim, kabartma ve heykellerle kaplı çok sayıda Budist
tapınak, mağara tapınağı ve manastır inşa edilmiştir. Buda ikonografisini konu alan bu kabartma ve
heykeller bundan sonraki tapınakların temel süsleme unsurları hâline gelmiştir.
146