Page 150 - TEMEL SANAT EĞİTİMİ 9

5. ÜNİTE

5.2. Sanatın İlkeleri

KONUYA BAŞLARKEN

• Dosyanızdan Rönesans ya da Barok Dönemi sanatçılarına ait bir görsel seçiniz.
• Görselde dikkatinizi çeken temel sanat ögeleri nelerdir? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla
paylaşınız.

5.2.1. Sanatın İlkeleri
Kompozisyonda kullanılan sanat ögelerinin (nokta-çizgi, leke, doku, biçim-form, oran-orantı, renk
vb.) bir düzeni vardır. Düzeni sağlayan da sanatın temel ilkeleridir. Bu ilkeler, kompozisyonu oluşturacak
kişiye yol gösterici özelliktedir.
Sanatın ilkeleri:
• Hareket, görsel ögelerde yön değişikliğidir.
• Ritim, görsel ögelerin kontrollü tekrarıdır.
• Zıtlık; çizgi, renk, biçim vb. ögelerin karşıtlık oluşturacak şekilde kullanılmasıdır.
• Vurgu, kompozisyondaki baskın ögedir.
• Denge, kompozisyondaki görsel dağılımı işaret eder.
• Birlik; eserdeki biçim, doku, boyut, renk ve duygunun uyum içinde olmasıdır.
• Hiyerarşi; kompozisyondaki iki zıt ucun birinden diğerine doğru geçişini kademeli olarak sağlayan
düzendir.
Sanatçılar, sanatın temel ilkelerini kullanarak oluşturdukları kompozisyonlarla özgün eserler vermiş-
lerdir (Görsel 5.13, 5.14, 5.15, 5.16).

Görsel 5.14: “Vazo-
da Çiçekler”, 1660,
Jan Davidsz de Heem
(Jan Davidz Him),
103x85 cm, tüyb,
Görsel 5.13: “Duvar Dibi-3”, 1973, Neşet Günal, 152x245 cm, tüyb, Ulusal Sanat Galeri-
Özel Koleksiyon si, Washington

Görsel 5.15: “Kökler”, 1943, Frida Kahlo, 50x30 cm, tüyb, Özel Görsel 5.16: “Sırtüstü Yengeç”, 1889, Vincent
Koleksiyon van Gogh, 38x46,5 cm, tüyb, Van Gogh Müzesi,
Amsterdam

148