Page 96 - TEMEL SANAT EĞİTİMİ 9

3. ÜNİTE

Perspektifte Kullanılan Terimler
Bakış noktası (BN): Resme bakı-
lan yeri ve yüksekliği ifade eden nokta-
dır. Gözlemcinin yer düzleminde dur-
duğu yerdir.
Yer düzlemi (YD): Gözlemcinin
üzerinde durduğu zemin, düzlemdir.
Resim düzlemi (RD): Gözlemcinin
perspektif çizimini yapacağı kâğıt, tu-
val, duralit vb. düzlemdir.
Ufuk çizgisi (UÇ): Gözlemcinin
gözünün yerden yüksekliği ile ilgilidir.
Göz hizasını esas alan varsayımsal
yatay doğrudur. Görme noktaları ve
kaçış noktaları bu varsayımsal çizginin
üzerinde yer alır. Doğada ise yeryüzü
ile gökyüzünün birleşmiş gibi göründü- Görsel 3.63: “Perspektifte
ğü çizgidir. Kullanılan Terimler Görseli”
Görme noktası (GN): Ufuk çizgisi
üzerinde, bakış noktasının yansımasıdır. Görüntünün odağıdır.
Kaçış noktası (KN): Ufuk çizgisinin üzerinde yer alır. Bakış
noktasından sonsuza doğru giden çizgilerin ufuk çizgisinde bu-
luştuğu noktadır.
Kaçan çizgiler (KÇ): Gözlemcinin baktığı noktadan, yanlara
doğru çıkıp sonsuza kadar giden çizgilerdir. Kaçan çizgiler, ufuk
çizgisi üzerinde kaçış noktalarıyla birleşir.
3.3.3. Çizgi ve Hava Perspektifi

Perspektif ikiye ayrılır:
A) Çizgi perspektifi Görsel 3.64: “Tek Kaçış Noktalı Perspektif”
B) Hava perspektifi

A) Çizgi Perspektifi
Çizgi perspektifi, birbirine paralel giden çizgilerin küçülerek son-
suzda birleşmesidir. Nesneler, çizgi ve noktaların gösterdiği yönlerde
çizilir. Aynı görüş noktasından bakılarak çizilen nesneler, bakış nokta-
sından uzaklaştıkça gerçek boyutlarından daha küçük görünür.
Çizgi perspektifi kaçış noktalarına göre üçe ayrılır:
• Tek kaçış noktalı perspektif
• İki kaçış noktalı perspektif
• Üç kaçış noktalı perspektif

Tek Kaçış Noktalı Perspektif
Resim düzlemindeki kaçan çizgilerin merkezde bulunan tek bir
noktada buluştuğu perspektif türüdür. Resim düzlemindeki, paralel ya
da dikey, tüm çizgiler ufuk noktasında birbirleriyle çakışır. Ufuk çizgi-
si, gözlemcinin göz hizasından geçtiği varsayılan çizgiye karşılık gelir
ve gözlemcinin nesneyi gözlemlediği yerden belirlenir. Görme noktası
ile kaçış noktası, tek noktalı perspektifte aynı yerdedir (Görsel 3.64,
3.65). Görsel 3.65: “Tek Kaçış Noktalı
Perspektif”

94