Page 146 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11

RÖLYEF

11.3.9. Negatif Kalıba Pozitif Döküm Tekniği

Negatif Kalıbın Sökülmesi

Kalıp alma işlemi tamamlanıp alçı kalıp ısısını dışarı verdikten (ısınıp soğuduktan yaklaşık 3,5 saat) sonra kalıp
açma işlemine geçilebilir. Bu işlem sırasında acele edilmemesi, uygun araç-gereçlerin kullanılması, ıskarpela,
tokmak ve spatula yardımı ile alçı kalıp kil yüzeyinden çekilerek ayrılırken haddinden fazla kuvvet uygulanmaması
gerekir (Çalışma alanında kişisel güvenlik önlemlerinin alınmasında fayda vardır.).

a b c

ç d e
Görsel 3.103: Kalıp açma aşamaları
Açılan negatif kalıbın içerisinde partiküller kalması hâlinde bunların kalıba zarar vermeden temizlenmesi
gerekir. Aksi hâlde kalıp içerisinde kalan atıklar kalıplanmak istenen çalışmanın bir parçası gibi işlev görüp pozitif
döküm esnasında kusurlar oluşmasına sebep olacaktır (Görsel 3.103).
Pozitif döküm işlemine geçmeden önce negatif kalıbın iç yüzeyinde su birikmesine izin vermeden emebildiği
oranda su ile yıkanması, döküm esnasında içine dökülen alçının suyunu anında emmemesi açısından faydalı bir
yöntemdir.
Uyulması gereken bir başka önemli kural da döküm yapılacak kalıbın içine yalıtım sağlamak için ayırıcı
sürmektir. Ayırıcı olarak en tercih edilen yalıtım malzemesi arap sabunudur. Negatif kalıp içine fırça yardımıyla boş
yer bırakılmayacak biçimde bir miktar sulandırılmış arap sabunu sürülerek yalıtım sağlanabilir (Sabunun kabarcık
ve köpük bırakmamasına dikkat edilmelidir.). İhtiyaç duyulması hâlinde bir miktar kil de sulandırılıp ayırıcı olarak
kullanılabilir.

143