Page 27 - ÇOK SESLİ KORO 10

2. ÜNİTE

2.2.2. Ses Eğitiminin Temel Ögeleri ve Ses Sağlığı

Konuşurken ve şarkı söylerken sesi etkili ve nitelikli kullanmayı sağlayan ögelere ses eğitiminin temel ögeleri denir.
Ses eğitiminin temel ögeleri şunlardır:
Postür : Bedenin doğal eğimlerini koruyarak vücuda eşit güç dağılımı sağlayan kas ve iskelet sistemiyle uyumlu
pozisyondur. Doğru postür, solunum sisteminin sağlıklı çalışması ve fiziksel sakatlanmaların önüne geçilmesi adına önem-
li bir unsurdur.
Fonasyon : Nefes verirken havanın ses tellerini titreştirdiği ses oluşum aşamasıdır.
Rezonans : Titreşimlerin birbirini art arda harekete geçirmesiyle ses oluşumunun sağlanmasıdır.
Fonem : Herhangi bir dilde anlamı olan en küçük ses birimidir. Fonem, bir dilde kelimeleri birbirinden ayıran
vurgu ve tonlama farklılığı sağlar.
Entonasyon : Tonal yapı içindeki seslerin temizliği, rengi, uyumu ve tutarlılığıdır. Entonasyona uygun seslendirme,
ton içinde çalabilme veya söyleyebilme anlamına gelir.
Artikülasyon : Havanın ses tellerinden geçerek dil, çene, dişler ile yumuşak damakta şekillenmesi ve ses, hece, keli-
meler hâlinde işlenmesi sonucunda konuşma sesinin oluşmasıdır. Doğumsal bir ağız içi ya da işitme bozukluğu olmadığı
sürece artikülasyon bozukluğu, kelimeleri yanlış öğrenme ya da öğretme temelli bir bozukluktur.

Ses Sağlığı
Ses, insanın kendini ifade etmesinin en önemli araçlarından biridir. İletişim kurmak ve şarkı söylemek için sese ihtiyaç
duyulur. Bu nedenle ses sağlığı konusunda dikkatli olunmalı, ses tellerinde oluşacak hasarların geçici ya da kalıcı ses ka-
yıplarına neden olabileceği unutulmamalıdır. Ses sağlığını korumak için aşırı sıcak ya da aşırı soğuk yiyecek içecekler ile
asitli içeceklerden uzak durulmalıdır. Fazla baharatlı ve acı yemeklerin midede oluşturacağı asit miktarının ses tellerine
zarar vereceği bilinmeli ve bu yiyecekler sık tüketilmemelidir. Gün içinde vücudun ihtiyacını karşılayacak miktarda su
içilmelidir. Şarkı söylemeden önce egzersizler yapılarak ses hazır hâle getirilmelidir. Uzun süre yüksek sesle konuşmaktan
kaçınılmalı, kontrolsüz bağırarak şarkı söylenmemelidir. Sesin sınırlarına uygun şarkı söylenmelidir. Çok sıcak ve soğuk ha-
valarda vücut ısısını dengede tutacak giysiler tercih edilmelidir. Ses eğitiminde sistemli bir çalışma programı uygulamanın
ses sağlığı açısından önemli olduğu unutulmamalıdır.

ARAŞTIR-PAYLAŞ

Koristlerin ses sağlıklarını koruma yöntemleri hakkında bilgi edininiz. Edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınız ve öğret-
meninizle paylaşınız.

Koroda Şarkı Söylerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Koroda şarkı söylemek, bir bütünün parçası olmaktır. Birlikte hareket etmek, ritim ve ton bütünlüğü içinde söylemek,
kendi partisyonunu seslendirirken diğer partisyonları da dinlemek koroda uyulması gereken temel kurallar arasında yer
alır. Koroda şarkı söylemeye başlamadan önce sporcuların antrenmanları gibi bedensel ısınma egzersizleri yapmak gere-
kir. Vücudun yeterince yumuşaması, ses ve nefesin daha rahat açılmasına olanak sağlayacaktır. Vücudun yumuşamasının
ardından toplu olarak ses, nefes ve diyafram egzersizleri yapılmalıdır. Yeterince ses, nefes ve diyafram egzersizi yapmak
koroda şarkı söylerken olası ses rahatsızlıklarının önüne geçmek açısından önemlidir. Seslendirme aşamasına geçildiğin-
de koro şefinin (öğretmenin) yönetme şekline dikkat edilmeli ve şarkılar bütünlük içinde söylenmelidir. Şarkı söyleme sı-
rasında postüre (duruşa) dikkat etmek de çok önemlidir. Koroda seslendirme yaparken dik duruşu korumak ve kelimeleri
doğru telaffuz etmek daha etkin, nitelikli söylemenin zeminidir.

ARAŞTIR-PAYLAŞ

Ülkemizde çok sesli koro müziği yapan, ulusal ve uluslararası konserler veren bir koro topluluğu hakkında bilgi
edininiz. Edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınız ve öğretmeniniz ile paylaşınız.

ÇOK SESLİ KORO EĞİTİMİNDE SES VE NEFES EĞİTİMİ 25