Page 56 - ÇALGI EĞİTİMİ KANUN 10
P. 56
2. ÜNİTE
2.1.2. Uşşak Makamında Etütler
2. ETKİNLİK
Uşşak makamında verilen etütleri çalınız.
Beste: Harika Uğur Dağlı
1
4
Beste: Harika Uğur Dağlı
2
6
2.1.3. Uşşak Makamının Seyri
Makamın Özellikleri: Uşşak makamı dar yapılı çıkıcı bir makamdır. Uşşak ve rast makamlarının iç içe olmasıyla pes
bölgeye doğru yegâh perdesinde rast beşlisi olarak genişler. Bu genişleme sırasında yegâh perdesinde rast beşlisinin
oluşabilmesi için ırak (fa#) perdesine ihtiyaç vardır.
Uşşak makamının en karakteristik perdesi segâh perdesidir. Segâh perdesinin bir komalık bemolü, inici yapıdaki
melodilerde karara giderken 2-3 koma pes seslendirilir. Basit bir makam olan uşşak makamının yapısında bileşik ma-
kam olan segâh makamının çeşnisi bulunmaktadır. Uşşak makamının en önemli asma kalış perdeleri şunlardır:
ÇÂRGÂHTA ÇÂRGÂH SEGÂHTA SEGÂH
T T B T S T K T
9 9 4 9 5 9 8 9
RASTTA RAST YEGÂHTA RAST
T K S T T K S T
9 8 5 9 9 8 5 9
SIRA SİZDE
Uşşak makamının asma kalış perdelerinin isimlerini söyleyiniz. Ardından asma kalış perdelerini ezbere çalınız.
Makam Dizisinin Seyri: Makamın seyrine durak perdesi civarından başlanır. Yegâh perdesindeki rast beşlisiyle
makam dizisi genişletilir. Uşşak makamı genellikle tiz tarafa doğru genişlemez. Seyir esnasında bazen nevâ perdesinde
bûselik asma kalışı gösterilebilir. Uşşak dörtlüsünün seslerinde dolaşılarak makamın güçlü sesi olan nevâ perdesinde
yarım karar verilir. Daha sonra asma kalış perdelerine geçilir. Son olarak da uşşak dörtlüsünün sesleri kullanılarak dü-
gâh perdesinde tam karar verilir.
54 UŞŞAK VE BAYATÎ MAKAMLARI