Page 79 - BATI MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI | 11
P. 79

ÜNİTE 3
            KADANS


                3.2. OTANTİK KADANS

            OTANTİK KADANS

                                    Otantik  kadans  tonalitenin  I  ve  V.  derece  akorlarının  birbirine  bağlanışıyla
                                    oluşur ve plagal kadansa göre daha kesin bitiş (kalış) etkisi verir. I-V-I  (T-D-T)
                                    bağlanışıyla oluşan otantik kadansta tonik akorun beşlisi, dominant akorun te-
                                    mel sesiyle aynıdır.

                                    Do majör
                                                                 w
                                                                 w
                                     &          w     ortak ses w
                                                w
                                                w
                                                 I (T)            V(D)
                                    Otantik kadansta akorların çevrimlerinden yararlanarak ortak sesler sabitlenir
                                    ve diğerleri en yakın sese hareket ettirilir.

                             Temel konum                 Birinci çevrim               İkinci çevrim

                                                                                 w
                                                                                                   w
                                                                                          w
                                                                                          w
                                                                                 w
                                                                                                   w
             &   c      w        w        w         w        w        w          w w      w w      w w
                                                                      w
                                                             w
                                                    w
                                                                      w
                        w
                                                    w
                                          w
                                                             w
                                 w
                        w
                                          w
                                 w
                        I        V 6       I         I 6      V 4 6    I 6       I 4 6    V        I 4 6
                                    Minör tonalitelerdeki otantik kadans, majör tonalitelerdeki gibidir. Ancak minör
                                    tonalitelerde öncelikle armonik minör dizi esas alınması gerektiğinden (kesin
                                    bitiş  etkisi  nedeniyle)  dizinin  yedinci  derecesi  yarım  ses  tizleştirilir.  Tizleştir-
                                    ilen bu ses aynı zamanda dominant akorun üçlüsüdür. Bu nedenle doğal minör
                                    dizide minör olan V. derece akoru, armonik dizi esas alındığında majör olur.
                                    Böylece dominant akorunda daha güçlü bir yürüyücü etki oluşur.
                                   La minör
                                              (Doğal)         (Armonik)
                                            w
                                                    w
                                                                     w
                                     & w            w          w     w
                                                               w #
                                            w
                                                    w
                                                               w w
                                            V (D)    I (T)     V (D) I (T)
                                   La minör
                                     &          w    ortak ses w# w
                                                                 w
                                                w
                                                w
                                                                   #
                                                I (T)            V (D#)
                       w         w         w                                      w                w
                                           w
                       w
                                                                                          w #
             &   c     w         w         w          w       w # w    w          w       w        w
                                 w #
                                                      w
                                                                                  w
                                                                                                   w
                                                                                          w
                                                                       w
                                                      w
                                                                       w
                                                              w
                                                                # 6
                        I        V 6       I          I 6      V 4     I 6        I 4 6    V#       I 4 6
              Birinci çevrim konumundaki        İkinci çevrim konumundaki       Temel konumdaki dominant
              dominant akorun tizleştirilmiş    dominant akorun en altındaki    akorunda   olan şifre tercihen
                                                                                         5
                                                                                         3
              olan üçlüsü en altta olduğu için   ses ile tizleştirilen ses arasında   yazılmayabileceğinden üçlüyü
              şifreye yansıtılmaz.              6’lı aralık olduğundan değiştirici   işaret eden değiştiricinin yazıl-
                                                işaret bu rakamın yanına konur.  ması yeterlidir.
        78
   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84