Page 79 - BATI MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI | 11
P. 79
ÜNİTE 3
KADANS
3.2. OTANTİK KADANS
OTANTİK KADANS
Otantik kadans tonalitenin I ve V. derece akorlarının birbirine bağlanışıyla
oluşur ve plagal kadansa göre daha kesin bitiş (kalış) etkisi verir. I-V-I (T-D-T)
bağlanışıyla oluşan otantik kadansta tonik akorun beşlisi, dominant akorun te-
mel sesiyle aynıdır.
Do majör
w
w
& w ortak ses w
w
w
I (T) V(D)
Otantik kadansta akorların çevrimlerinden yararlanarak ortak sesler sabitlenir
ve diğerleri en yakın sese hareket ettirilir.
Temel konum Birinci çevrim İkinci çevrim
w
w
w
w
w
w
& c w w w w w w w w w w w w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
I V 6 I I 6 V 4 6 I 6 I 4 6 V I 4 6
Minör tonalitelerdeki otantik kadans, majör tonalitelerdeki gibidir. Ancak minör
tonalitelerde öncelikle armonik minör dizi esas alınması gerektiğinden (kesin
bitiş etkisi nedeniyle) dizinin yedinci derecesi yarım ses tizleştirilir. Tizleştir-
ilen bu ses aynı zamanda dominant akorun üçlüsüdür. Bu nedenle doğal minör
dizide minör olan V. derece akoru, armonik dizi esas alındığında majör olur.
Böylece dominant akorunda daha güçlü bir yürüyücü etki oluşur.
La minör
(Doğal) (Armonik)
w
w
w
& w w w w
w #
w
w
w w
V (D) I (T) V (D) I (T)
La minör
& w ortak ses w# w
w
w
w
#
I (T) V (D#)
w w w w w
w
w
w #
& c w w w w w # w w w w w
w #
w
w
w
w
w
w
w
w
# 6
I V 6 I I 6 V 4 I 6 I 4 6 V# I 4 6
Birinci çevrim konumundaki İkinci çevrim konumundaki Temel konumdaki dominant
dominant akorun tizleştirilmiş dominant akorun en altındaki akorunda olan şifre tercihen
5
3
olan üçlüsü en altta olduğu için ses ile tizleştirilen ses arasında yazılmayabileceğinden üçlüyü
şifreye yansıtılmaz. 6’lı aralık olduğundan değiştirici işaret eden değiştiricinin yazıl-
işaret bu rakamın yanına konur. ması yeterlidir.
78