Page 194 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO | 11
P. 194

7. ÜNİTE




                      ARAŞTIR-PAYLAŞ


                 Tablo 7.3’te verilen Klasik Dönem bestecilerinden istediğiniz bir besteciyi araştı rınız ve araştı rmanız sonucunda bir
              sunum hazırlayınız. Hazırladığınız sunumu öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla sınıf ortamında paylaşınız.



                7.2.2. Klasik Dönem Eserlerinin Biçimsel Özellikleri

                Klasik Dönem’de armoni Barok Dönem’e göre daha anlaşılır, yalın ve yaratı cı bir yapıya kavuşmuştur. Böylece müzik
            cümlelerinin daha kısa, dengeli ve sağlam bir yapı üzerine kurulması sağlanmıştı r. Bu dönemde sonat formu gelişti rilerek
            oda müziği, konçerto, senfoni gibi müzik biçimlerinin temeli oluşturulmuştur. Çok sayıda düo ve trio sonat yazılmış, sonat
            allegrosu biçimi bu dönem sonatlarının karakteristi k özelliği hâline gelmişti r. Orkestra ailesinin yeni bir yapılanmaya girme-
            siyle büyük senfonik yapıtlar ortaya çıkmıştı r. Başta piyano olmak üzere solo çalgılar müziğin önemli birer yapı taşı olmuştur.

                Klasik Dönem çalgı müziğinde kullanılan başlıca tür ve biçimler aşağıdaki tabloda verilmişti r (Tablo 7.4).

            Tablo 7.4: Klas�k Dönem Çalgı Müz�ğ�nde Kullanılan Başlıca Tür ve B�ç�mler

                                 Bir ya da iki çalgı için yazılmış üç veya dört bölümden oluşan müzik biçimidir. Klasik Dö-
                    Sonat        nem’in en fazla gelişim gösteren biçimi olan sonat; senfoni, konçerto, oda müziği gibi diğer
                                 müzik biçimlerinin temelini oluşturmuştur.


                                 Orkestra için bestelenen ve birkaç bölümü olan müzik biçimidir. Klasik Dönem’de oluşturulan
                   Senfoni
                                 en önemli biçim olan senfoni, Barok Dönem “senfonia”larından farklı özellikler göstermişti r.

                                 Barok Dönem’de Bach ve Vivaldi ile şekillenen konçerto, Klasik Dönem’de Haydn ile kendini
                  Konçerto       göstermişti r. Klasik Dönem’in önde gelen çalgılarından biri olan piyano için ilk konçertolar
                                 bu dönemde bestelenmişti r.


                                 Klasik Dönem’in senfoniden sonraki en önemli çalgı müziği biçimidir ve bu dönemde ortaya
                 Oda Müziği      çıkmıştı r. Haydn başta olmak üzere birçok besteci tarafı ndan yaylı çalgılar kuarteti  (dörtlüsü)
                                 için çok sayıda eser bestelenmişti r.


                                 Tiyatro ve müzik temeli üzerine kurulan ve bir ya da birkaç bölümden (perdeden) oluşan
                   Opera         müzikli sahne eseridir. Opera eserleri, bu dönemde Gluck ve Mozart’ın yapıtlarıyla farklı bir
                                 boyuta taşınmıştı r.



               Klasik Dönem’e Ait Eserlerin Müziksel Özellikleri
               Günümüzde kullanılan birçok form ve yapı özelliğine kaynaklık eden Klasik Dönem müziği, Barok Dönem müziğine kı-
            yasla parlak, sade ve yalın bir özellik göstermişti r. Eserlerin simetrik, kısa ve düzenli cümlelerden oluşan yapısı ve bu yapıyı
            destekleyen kadansa dayalı armoninin basitliği dönemin en önemli müziksel özellikleri arasında yer almıştı r. Barok Dö-
            nem’in aşırı süsleme tekniklerinin kullanım şekilleri bu dönemde farklılıklar göstererek sadeleşmiş; kreşendo, dekreşendo
            ve diminuendo gibi dinamik ögelerin kullanımı netleşmişti r. Yay tekniklerinin ilerleme kaydetmesi, görkemli eserlerin beste-
            lenmesine olanak sağlamıştı r. Klasik Dönem çello müziğinde virtüözite gelişerek üstün ve ustalıklı çalışı ön plana çıkarmıştı r.


                      SIRA SENDE

                  Bernhard Romberg ve Ludwig van Beethoven’ın çello müziği için yazdıkları eserleri dönem özelliklerine dikkat
               ederek dinleyiniz.





                                                                                          ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 11  193
   189   190   191   192   193   194   195   196   197   198   199