Page 19 - NEFESLİ ÇALGILAR MEY,ZURNA,SİPSİ 11
P. 19
Sipsinin Yapısı
Sipsi, 15-25 cm uzunluğunda, ince kamış-
tan yapılan bir çalgıdır. Çam dallarının filizlerinden,
söğüt dallarından, içi boş ot ve çavdar bitkisinden
yapılan sipsilere de rastlanmaktadır. Genellikle çift
parça olsa da tek parça olarak da yapılabilir. Sesin
çıkmasını sağlayan ağızlık kısmına cukcuk denir.
Görsel 1.19: Sipsi
Gövde iki bölümden oluşmaktadır. Ana gövdeye daha ince bir yapıda olan uç kısım eklenir.
Uç kısım da gövde gibi doğal malzeme olan kamıştan yapılmaktadır. Değişik tonlardaki Türk halk
müziği eserlerini seslendirmek için farklı boyutlarda sipsiler de yapılmaktadır.
Gövde
Sipsinin gövdesinde önde beş, arkada bir tane ol-
mak üzere altı delik vardır. Yörenin kültürel yapısına uygun
makamsal yapıyı seslendirebilecek ses dizesine sahiptir.
Ses alanı yaklaşık bir oktavdır. Yöresel ve profesyonel ic-
racılar, diş ve boğma adı verilen teknikler kullandığında
çalgının ses alanı bir oktav üzerine çıkabilir.
Görsel 1.20: Gövde
Sipsinin Ağızlık Kısmı
Sipsinin ağızlık kısmı da kamışın işlenmesi ile elde
edilir. Kamışın üst kısmına belli ölçülerde kesikler atılarak
sesin elde edildiği kısım meydana getirilir. Ağızlık kısmının
üstüne ip veya benzeri bir malzeme sarılır. Bu aparat, sesin
tizlik ve pestliğinin ayarlanmasında kullanılır.
Görsel 1.21: Ağızlık kısmı (cukcuk)
MEY, ZURNA, SİPSİ 19