Page 16 - NEFESLİ ÇALGILAR MEY,ZURNA,SİPSİ 11

1.2. MEY, ZURNA, SİPSİNİN FİZİKSEL YAPISININ

VE ÖZELLİKLERİNİN TANITIMI

Meyin Yapısı

Mey ilk olarak hazır materyallerden yapıldı.
Daha sonra belli tür ağaçlardan özellikle de erik
ağacından yapılmıştır. Mey yapısal olarak üç bö-
lümden oluşur. Meyde transpoze (aktarım) yapma
zorluğunu ortadan kaldırmak için farklı boyutlarda
(si, do, re vb. seslerde) meyler bulunsa da genel
olarak üç boyutta sınıflandırılmaktadır:
1. Ana mey
2. Orta mey Görsel 1.7: Mey
3. Cura mey

Gövde

Meyin gövdesi genellikle erik, kayısı ve zerda-
li ağaçlarından yapılır. Günümüzde yapısı sert olan farklı
ağaçlardan da yapılmaktadır. Mey önde yedi, arkada bir de-
lik olmak üzere sekiz delikten oluşan bir ana gövdeye sahip-
tir. Bu delikler notaları seslendirmek için bulunur. Deliklerin
büyüklüğü, ana gövdenin boyutlarına göre ayarlanır. Konik
bir yapıya sahip olan gövdenin üst uç kısmı yine konik bir
şekilde genişler. Bu genişleyen noktaya kamış yerleştirilir.
Görsel 1.8: Gövde

Kamış

Kamış, meyden ses elde edilmesini sağlar ve tit-
reşimin gerçekleştiği kısımdır. Özellikle suyu içinde tutan,
tatlı su kenarlarında yetişen kamışların işlenmesi ile elde
edilir. Belli aşamalardan geçirilen kamışın uç tarafı birbirine
paralel şekle getirilir. Amaç titreşimi kolaylaştırmaktır. Daha
sonra alta doğru konik bir form verilerek alt kısmının meyin
üst bölümüne sıkıca yerleşmesi sağlanır. Görsel 1.9: Kamış

Kıskaç
Akort ve sesin istenilen tınıda çıkmasını sağlayan,
ağaç çubukların birbirine bağlanması ile oluşan bir diğer
bölüme de kıskaç denir. Meyden istenilen tınıyı, pestliği ve
tizliği elde etmek için sepet ya da farklı ağaç çubukları işle-
nir. Bu çubukların birbirlerine simetrik bir şekilde bağlanma-
sıyla kıskaç elde edilir. Farklı boyutlardaki mey kamışlarına
uygun kıskaçlar önceden hazırlanır. Kamışın üzerinde aşa-
ğı yukarı hareket ettirilen kıskaç, sesin pestlik ve tizliğinin
Görsel 1.10: Kıskaç ayarlanmasını sağlar.

16 MEY, ZURNA, SİPSİ