Page 17 - NEFESLİ ÇALGILAR MEY,ZURNA,SİPSİ 11
P. 17
Zurnanın Yapısı
Zurna ilk olarak hazır materyallerden ya-
pıldı. Daha sonra belli tür ağaçlardan özellikle de
erik ağacından yapılmıştır. Zurna, farklı işlevleri
olan bölümlerden oluşur. Zurnada transpoze (ak-
tarım) yapma zorluğunu ortadan kaldırmak için
farklı boyutlarda (sol, la, mi gibi seslerde) zurnalar
bulunsa da genel olarak üç boyutta sınıflandırıl-
maktadır:
1. Kaba zurna
2. Orta zurna Görsel 1.11: Zurna
3. Cura zurna
Ana Gövde
Zurna; erik, zerdali ve zeytin gibi sert ağaçlardan
yapılır. Ana gövdenin ön kısmında yedi, arka kısmında bir
tane olmak üzere sekiz deliği vardır. Bu delikler notaları
seslendirmek için bulunur. Deliklerin büyüklüğü ana gövde-
nin boyutlarına göre ayarlanır. Gövdenin üst kısmı incedir.
Aşağı doğru gittikçe ge-
nişleyen gövdenin alt kısmına
kalak (galak) adı verilir. Kalak,
zurnanın sesinin gür çıkmasında
oldukça etkilidir.
Görsel 1.12: Ana gövde Görsel 1.13: Kalak
Şeytan Delikleri
Kalağın üzerinde bulunan deliklere şeytan delikleri
denir. Çeşitli yörelerde “cin delikleri” de denilen bu delik-
ler, zurnanın kalak kısmında bulunur. Bu delikler zurnanın
akort edilmesini sağlar. Şeytan delikleri, üst taraftaki perde-
lerden çıkan havanın dengeli bir şekilde çıkmasını sağlar.
Boyutları farklı olan zurnalarda deliklerin sayıları değişiklik
göstermektedir.
Görsel 1.14: Şeytan delikleri
MEY, ZURNA, SİPSİ 17