Page 9 - ÇALGI EĞİTİMİ | TAMBUR 11
P. 9
KİTABIN TANITIMI
Ünite numarasını gösterir.
Ünite adını gösterir.
Bölümle ilgili öğrenilmesi hedeflenen
kavram ve terimleri gösterir.
Ünitede yer alan bölüm
başlıklarını ve sırasını gösterir.
Ön bilgilerin harekete geçirilmesini ve
konuyu sezdirmeyi amaçlayan bölümdür. Ünite sonu değerlendirme
sorularını içeren bölümdür.
TÜRK MÜZİĞİ USULLERİ VE MAK AMLARI
HAZIRLIK ÇALIŞMASI
Yedi zamanlı ve sekiz zamanlı usullerde bestelenmiş on tane eser tespit ederek repertuvar
kitapçığı hazırlayınız. Hazırladığınız kitapçığı sınıfınızda tanıtınız.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A. Aşağıdaki cümlelerin başında boş bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen bilgiler
1.TÜRK MÜZİĞİ USULLERİ VE MAKAMLARI doğru ise D, yanlış ise Y yazınız.
1.1. TÜRK MÜZİĞİ USULLERİ 1- ( ) Devrituran usulü yedi zamanlıdır.
Usul, Türk müziği eserini meydana getiren en önemli unsurlardan biridir. Usuller, icra edilecek eserin 2- ( ) Devrihindi ve devrituran sekiz zamanlı usullerdir.
ölçü birim değerini, temposunu ve formunu göstermesi bakımından çok önemlidir. Her usulün kalıbı,
gideri, vuruluş şekli, darpları ve bu darpların şiddeti (kuvvetli, hafif) bellidir. Usuller bir metronom vuruşu 3- ( ) Nihavent makamının karar perdesi rasttır.
gibi sabit ve tek düze değildir. Her usul kendi içinde muntazam bir akışa, bununla beraber içinde bir müzik 4- ( ) Hicaz, hem bir makam ismi hem de buna bağlı dört makamlık hicaz ailesine verilen
gibi saklanmış salınımlara sahiptir. isimdir.
Usuller, basit ve birleşik usuller ya da büyük ve küçük usuller olarak iki şekilde sınıflandırılır. On beş
zamana kadar olan usullere küçük, on beş zamandan sonrasına ise büyük usuller denir. Basit usuller ise 5- ( ) Üç zamanlı semai usulü birleşik usuldür.
iki temel zamanı teşkil eden iki zamanlı nim sofyan ve üç zamanlı semai usulleridir. Bu iki basit usul diğer B. Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyunuz ve doğru olan seçeneği işaretleyiniz.
usullerin oluşmasında kullanılan yapı taşlarıdır. 6- Bir semai (3 zamanlı) ile bir sofyan (4 zamanlı) usulünün birleşmesinden meydana gelen
Usul vuruşları, sağ ve sol eller dizlere vurularak icra edilir. Sağ el sağ dize, sol el sol dize konulur. Eller yedi zamanlı usule verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
göğüs hizasına kadar kaldırılıp tekrar dizlere vurularak usulün darplarına göre usul vuruşu gerçekleştirilir. A) Devrihindi B) Müsemmen C) Devrituran
Vuruş ve darp kelimeleri aynı anlama gelmektedir. Darplar (vuruşlar) düm, tek, te ke, te kâ, tek kâ, tâ-hek
gibi hecelerle ifade edilir. D) Düyek E) Yürüksemai
Usullerde Mertebe 7- Aşağıdakilerden hangisi sekiz zamanlı usuldür?
Bir usulün darplarının değişmeden, yani usul kendi sabit kalarak birim zamanının değişmesine mertebe A) Sofyan B) Türk aksağı C) Düyek
denir. Bir usulün en küçük birim zamanlısına o usulün birinci mertebesi denir. Türk müziğinde tempo D) Devrituran E) Devrikebir
değerini, mertebe ve notanın üzerine yazılan hareket ifadesi gösterir. Mertebe metronom vuruşlarının 8- Aşağıdakilerden hangisi hicaz ailesi içindeki makamlardan biri değildir?
karşılığı gibi de düşünülebilir. Birim zaman büyüdükçe usul eserin daha ağır icra edileceğini bildirir. Birim
zaman küçüldükçe usul eserin daha hızlı icra edileceğini bildirir. A) Uzzal B) Hümayun C) Zirgüleli Hicaz
D) Hicazkâr E) Hicaz
Usullerin Yazılması
Usuller tek çizgili porte ya da birbirine paralel iki çizgili porte kullanılarak yazılır. İki çizgili portede üst 9- Nihavent makamının karar perdesi aşağıdakilerden hangisidir?
çizgi, sağ el ile sağ dize vurulacak darpları; alttaki çizgi, sol el ile sol dize vurulacak darpları gösterir. Tek A) Dügâh B) Neva C) Rast
çizgili portede ise çizginin üzerine yazılan notalar sağ el ile sağ dize vurulacak darpları; çizginin altına yazılan D) Buselik E) Çargah
notalar ise sol el ile sol dize vurulacak darpları gösterir.
12 27
8