Page 122 - THM TEORİ VE UYGULAMASI (ORTAK-TSM ) 11

MAKAMSAL MÜZİK

4.8. RAST MAKAMI

Durak: Rast perdesidir.
Güçlü: Nevâ perdesidir.
Seyri: Çıkıcıdır.
Yeden: Irak perdesidir.
Dizi: Rast 5'lisi + rast 4’lüsü

#
&

Seslerin Türk Müziğindeki Adları: Rast, dügâh, buselik, çargâh, neva, hüseyni, eviç, gerdani-
ye.
Donanım: Si segâh ( ), fa diyez ( )
Genişlemesi: Nevâ üzerindeki rast dörtlüsü yegâh perdesine aktarıldığında genişleme sesleri elde
edilmiş olur. Eserlerde gerdaniye perdesi üzerinde rast dörtlüsü de gösterilir.
Seyir: Makamın seyrine rast perdesindeki rast beşlisi ile başlanır. Ardından yegâh perdesindeki rast
dörtlüsü gösterilerek neva perdesinde yarım kalış yapılır. Bu perdede rast dörtlüsü gösterildikten sonra,
karara doğru neva perdesinde buselik dörtlüsü kullanılır. Bu durumda rast 5'lisine nevâda buselik 4'lüsünün
eklenmesinden oluşan diziye ”acemli rast dizisi” denir. Daha sonra makamın geleneksel seyrine uygun
olarak çargâhta çargâh, segâhta eksik segâh ve dügahta uşşak çeşnili asma kalışlarının ardından rast
makamı seyri tamamlanır.

Not: Aşağıdaki seyir örneği Türk halk müziği rast dizisindeki donanıma göre yazılmıştır.

Seyir Örneği

_
& . .

3
_ n
& _

3

_ n n
& _

120