Page 124 - ÇALGI TOPLULUKLARI BATI MÜZİĞİ 12
P. 124
İzlenimcilik: Sanatçının bir nesneyi anlatmak yerine duygularını öne çıkarması algıladığı izlenimlerini
yansıtmasıdır. Bu akım geniş bir etki alanına ulaşarak, güçlü duygularla ve incelikle uyum içinde yeni
ufuklar açılmasını sağlamıştır.
Anlatımcılık: Bestecinin iç dünyasındaki düşünce ve duygularını, müziğin kural ve formlarının dışına
çıkarak, romantizmini aşırı geliştirerek ifade ettiği akımdır.
Yeni Klasikçilik: Geç romantizme bir tepki olarak klasik estetiğe, yeniden hayat verilen eski tür ve
formlara geri dönülmesidir.
Elektronik Müzik: Elektronik çalgı ve aletlerle yeni tınılar ve renkler elde etmek, çalgıların seslerini
değiştirmek veya artırmak amacıyla özel stüdyolarda geliştirilen müziktir.
Dizisel Müzik: 12 ton müziğinde, kromatik gamdaki 12 farklı sese çeşitli enstrümanlarla tını
değişiminin uygulanması tekniğidir.
Post Romantizm: 19. yüzyıl sonunda gelişen, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde devam eden bu akım;
ihtişamın müzikal yansımasıyla, kalabalık orkestralar ve yoğun tınıların kullanılmasıyla bestecileri
etkilemiştir.
Folklorizm: Yüksek müzik kültürüne tepki olarak bozulmamış müzik malzemelerinin toplanması,
korunması, halk şarkı ve danslarına olan ilginin artması ile temelleri atılmıştır. Günümüzde birçok
enstitü ve araştırmacı bu geniş zemin üzerinde çalışmaya devam etmektedir.
Caz Müziği: Batı müziğinin armoni ve biçimleri ile Afrika’nın ritim ve ezgi dağarcığının birleşmesinden
doğan bir sentezdir. Caz müziğinin özelliği, doğaçlama, senkoplu ritim ve kendine özgü tonlama şeklidir.
Atonal Sistem: Geleneksel klasik tonalitenin armoni çerçevesinin dışına çıkan, tonalitesi olmayan
müzik sistemidir.
On İki Ton Sistemi: Bir gam içindeki yarım ses aralıklı 12 sesin de özgürce kullanıldığı besteleme
tekniğidir.
Aleatorik (Rastlamsal) Müzik: Aleatoric kelimesi, kura anlamına gelen Latince bir sözcüktür.
Aleatoric müzik, raslamsal olarak da bilinen bestecilik tekniğidir. Bu teknikte müziğin farklı elementleri
raslamsallıkla ortaya çıkar. Eser kimi zaman icra anında tekrar şekillenir. Kimi zaman da nota yazısı
daha esnek yorumlanabilir. Caz müziğinde yer alan doğaçlamalar da aleatorik besteciliğe aittir. Bu
bestecilik tekniği sadece 20. yüzyıla ait değildir.
20. Yüzyıl Dönemi Bestecileri
20. Yüzyıl Bestecileri ve Eserleri
Claude Achille Debussy [Klod Aşil Döbüsi (1862- 1918)], 20. yüzyılda müziğin akışını değiştiren
en önemli bestecilerden biridir. Pelleas ve Melisande operası ilk kez 1902 yılında seslendirilmiştir.
Bir Pan’ın Öğleden Sonrası İçin Prelüd orkestra yapıtları arasında yer almaktadır. İzlenimciliği içe
dönük bir romantizm olarak yorumlanan Arnold Schönberg [Arnold Şönberg (1874-1951)], 20. Yüzyıl
müziğinin en önemli yenilikçilerinden biri ve 12 ses yönteminin bulucusu olarak bilinir. 1899 yılında
yaylı çalgılar altılısı için yazdığı Aydınlanan Gece Schönberg’in ilk önemli eseridir.
122